Het gevaar van financieel misbruik van ouderen

In december 2016 heeft staatssecretaris Van Rijn het startsignaal gegeven voor een campagne om financieel misbruik bij ouderen tegen te gaan. Financieel misbruik komt helaas vaker voor dan u denkt. Even boodschappen doen voor oma met haar pinpas. Familieleden die “helpen” en die tegelijk ook hun eigen boodschappen doen. Oncontroleerbaar voor de rest van de familie. Opeens blijkt het spaargeld van oma weg. Resultaat: geldproblemen voor oma en per saldo blijft er van de erfenis niets over.

Oma geeft een volmacht

Oma zou beter een volmacht aan het familielid kunnen geven. Dat familielid doet dan met de eigen pinpas boodschappen voor oma. Oma kan altijd om een toelichting en uitleg vragen en wanneer zij het niet vertrouwt. Ook kan zij de volmacht weer intrekken.

Uitgangspunt is dat oma zelf ook nog wat aan haar financiën doet. Als oma dat eigenlijk niet meer kan en dus geen vragen stelt, kan het familielid ongestoord geld uitgeven en is controle alsnog moeilijk of onmogelijk. Pas bij overlijden van oma wordt dan zichtbaar dat de spaarrekening langzaam maar zeker is opgedroogd. Het kan natuurlijk dat oma daarvoor toestemming heeft gegeven, als dank voor de geboden hulp, maar zekerheid is er niet. Voor de overige erfgenamen is het hoe dan ook een onplezierige verrassing.

De rechter heeft bepaald dat wanneer oma, toen zij nog leefde, niet heeft geklaagd over de uitoefening van de volmacht, de erfgenamen niet zonder meer het recht hebben om alsnog te klagen. Terwijl die erfgenamen toch graag zouden willen weten wat er met de centjes van oma is gebeurd!

Bewind over de gelden en spullen van oma

Als oma haar financiën niet of onvoldoende zelf kan doen, werkt een volmacht niet. In dat geval is het aanvragen van een bewind over de gelden en spullen van oma een betere optie. De kantonrechter kan een familielid of een professionele bewindvoerder benoemen. Alle financiële beslissingen gaan dan langs de bewindvoerder, die rekening en verantwoording moet afleggen aan de kantonrechter. In sommige gevallen mag de bewindvoerder pas handelen nadat de kantonrechter toestemming heeft verleend.

Als oma ook onvoldoende in staat is om voor haar niet-financiële belangen op te komen, kan de kantonrechter een mentor benoemen. Deze kan bijvoorbeeld besluiten nemen over de opname van oma in een verzorgingshuis.

Voorkomen is beter dan genezen

Oma, als u een volmacht geeft, blijf dan zelf alert en controleer uw financiën. Zet uw spaargeld op een aparte rekening en geef alleen een volmacht voor uw huishoudrekening. Wees u ervan bewust dat u een volmacht ook weer kunt intrekken en dat u zelf om rekening en verantwoording kunt vragen. Bent u het niet eens met de gang van zaken? Aarzel niet en neem contact met ons op.

Naast familieleden van oma, kan het gevaar van financieel misbruik ook uit andere hoeken komen, zoals 'behulpzame' buren of nieuwe 'vrienden'. Wees u ervan bewust dat het u of uw naaste kan overkomen.

Bron: weekbladen Duin- & Bollenstreek Uitgeverij Verhagen