Auteursrecht

Het auteursrecht beschermt jouw werk (creatie) tegen het gebruik door anderen. Als schrijver van een boek, maker van een schilderij of programmeur van een computerprogramma biedt de auteurswet bescherming van jouw werk.

Auteursrecht ontstaat gelijktijdig met het maken van het werk. Je hoeft je werk dus niet te registreren om auteursrecht te krijgen. Registratie helpt wel om te kunnen bewijzen wanneer je het auteursrecht hebt verkregen.

Als maker van een werk heb je een aantal rechten:

Het recht om jouw werk beschikbaar te stellen aan het publiek, het openbaar maken:
Het recht om jouw werk te verveelvoudigen (te kopiëren). Iedere maker heeft het recht om identieke kopieën te maken van het werk;
Het recht dat jouw naam als maker van het werk wordt vermeld;
Het recht om wijzigingen tegen te gaan;
Het recht om verminkingen tegen te gaan.

Wil je meer weten over auteursrecht. Vraag onze auteursrecht advocaten om advies.

Inbreuk op auteursrecht (plagiaat)

Het komt vaak voor dat een ander zonder toestemming werken kopieert, onder diens eigen naam op de markt brengt of zonder toestemming aanpast. Ook wel plagiaat genoemd. In dat geval is er sprake van inbreuk op jouw auteursrecht.

De maker heeft auteursrecht, de vervaardiger niet

Volgens de wet is de maker van een werk iets anders dan de vervaardiger. Het maken van het werk is de creatieve bezigheid. De maker heeft dus het auteursrecht. Dat is iets anders dan het feitelijk vormgeven van een tastbaar exemplaar van het werk, het vervaardigen. De vervaardiger is een hulppersoon die het idee van de maker uitvoert.

Soms zijn maker en vervaardiger één en dezelfde persoon. Denk aan bijvoorbeeld een schilder of een beeldhouwer.

Vaak is er wel een verschil tussen beiden. De drukker van een boek is doorgaans niet de auteur en de aannemer die een gebouw bouwt, is meestal niet de architect. Wanneer een werk tot stand is gebracht naar het ontwerp van een ander en ook onder diens leiding en toezicht is gemaakt, dan is deze auteursrechthebbende.

Kortom: in het auteursrecht gaat het om degene die verantwoordelijk is voor de creatieve en geestelijke arbeid achter het werk, niet om degene die het werk heeft vervaardigd.

Een werknemer heeft vaak zelf geen auteursrecht

Stel: een illustrator is in dienst van een uitgever. Op verzoek van deze uitgever maakt de illustrator een aantal afbeeldingen voor in een boek. Heeft de illustrator nu het auteursrecht op de illustraties? Nee, want hij is een werknemer en heeft het werk in dienstverband gemaakt. In dat geval ligt het auteursrecht bij de werkgever.

Het maken van illustraties moet wel onder de vaste werkzaamheden vallen. Wanneer een piloot in haar vrije tijd de uniformen van stewardessen heeft ontworpen, dan komt het auteursrecht aan haar toe en niet aan de werkgever. Zij is immers in dienst als piloot en niet als ontwerper.

wie heeft er auteursecht?

samen een werk maken

Wat als je samen een werk maakt? Wie heeft dan het auteursrecht? Heb je samen het auteursrecht op het hele werk? Of heb je slechts het auteursrecht op het deel dat je zelf gemaakt hebt? Dat hangt er van af.

Afzonderlijk auteursrecht

Soms is er sprake van afzonderlijke werken. Er is sprake van een afzonderlijk werk wanneer de werken ook op zichzelf beoordeeld kunnen worden.

De schrijver en de illustrator van een boek;
De componist en de tekstdichter van een lied;
De programmeur van een computerprogramma en de samensteller van een database met behulp van dat programma

Samen auteursrecht hebben

Er kan ook sprake zijn van een gemeenschappelijk werk.

Twee wetenschappers hebben samen geschreven aan de tekst van hun onderzoek (co-auteurschap);
Twee programmeurs schrijven samen aan een computerprogramma;
Meerdere erfgenamen erven een auteursrecht;
Het auteursrecht wordt aan meerdere personen overgedragen.

Tot slot bestaat er auteursrecht op verzamelwerken zoals bloemlezingen, encyclopedieën, dagbladen of sommige films. De verzamelaar heeft dan het auteursrecht op de verzameling, maar niet op de afzonderlijke onderdelen.

Let op: een opdrachtgever heeft vaak geen auteursrecht

Veel opdrachtgevers denken: ik heb betaald voor de opdracht, dus ik heb ook het auteursrecht. In de meeste gevallen is dat niet het geval. Dat kan soms tot vervelende situaties leiden.

Een voorbeeld: een groot bedrijf laat een logo ontwikkelen door een reclamebureau. Een paar jaar later volgt een overname van een ander bedrijf met een eigen logo. Aan een ander bureau wordt nu gevraagd om van de twee logo’s een nieuw logo te maken.

Het eerdere reclamebureau hoort hiervan en is het er niet mee eens. Omdat dit bureau het auteursrecht heeft, kan het gebruik van het nieuwe logo worden verboden.

wat klanten over ons zeggen

Het was met Matthy van Paridon en Harjo Bakker erg prettig en snel schakelen. Mede dankzij hun deskundigheid, strategische adviezen en terughoudend optreden, hebben we het geschil met een heel bevredigend resultaat kunnen oplossen. Lees meer

Henk Braat

Olympus Nederland

Inbreuk op auteursrecht (plagiaat): iemand gebruikt mijn werk! Mijn tekst is gekopieerd! Wat nu?

Wanneer iemand zonder toestemming jouw werk kopieert, bewerkt en openbaar maakt, dan is er sprake van inbreuk op jouw auteursrecht. Ook wel plagiaat genoemd. Openbaar maken kan bijvoorbeeld verspreiding via internet, via een tijdschrift of op TV zijn.

Sommatiebrief inbreuk auteursrecht

Wat nu? Je kunt een sommatiebrief (laten) sturen aan de pleger van de inbreuk, waarin deze wordt opgedragen om de inbreuk te staken en de openbaargemaakte werken te verwijderen (ook wel een cease and desist letter). De pleger kan tevens aansprakelijk gesteld worden voor de geleden schade.

Volgt hierop geen reactie? Dan kun je ervoor kiezen om een rechtszaak over de inbreuk op het auteursrecht te beginnen. Je verzoekt in dat geval de rechter om de dader (onder meer) te veroordelen tot het verwijderen van de openbaargemaakte werken, tot rectificatie en tot het betalen van een schadevergoeding.

DOWNLOAD WHITEPAPER OVER INBREUK OP JOUW IE-RECHTEN

Wij hebben alle relevante informatie over inbreuk op IE-rechten voor jou samengevat in een handig whitepaper. Zo weet je na het lezen ervan welke soorten IE-rechten er zijn, wat jouw rechten zijn en hoe je snel en doeltreffend kunt optreden tegen inbreuk.

Meer informatie

meer weten over auteursrecht? neem contact op

Twijfel je wie het auteursrecht heeft? Bestaat er onduidelijkheid over het auteursrecht? Wordt er inbreuk op auteursrecht gemaakt? In het laatste geval dien je snel te werk te gaan om verdere schade te voorkomen. Neem gerust contact op met onze intellectueel eigendom advocaten.