In verband met hun poortwachtersrol op grond van de Europees Anti Money Laundering (AML)-richtlijnen, in Nederland geïmplementeerd in de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) moeten banken onderzoek doen naar onder meer de achtergrond, activiteiten en geldstromen van hun klanten.

Jouw risicoprofiel voor KYC/CDD is iets anders dan jouw kredietrisico

Deze compliance kost vooral geld en aldus geven banken hier pas prioriteit aan, sinds zij door hun toezichthouders (zoals in Nederland DNB en AFM) op boetes van (meer dan) een half miljard (!) euro getrakteerd werden. Aan de hand van de branche, het type klanten, de concernstructuur, de UBO(‘s), eventuele PEP’s en de monitoring van alle transacties bepalen algoritmes vervolgens jouw risicoprofiel. Deze algoritmes geven ook een red flag in geval van zekere ongebruikelijke transacties, of transacties met partijen waar ‘iets’ mee aan de hand is. Dergelijke transacties verslechteren jouw risicoprofiel.

Let wel: dit staat geheel los van jouw kredietrisico – dit betreft het integriteitsrisico dat de bank loopt door zaken met jou te blijven doen. Dit risico – in samenhang met concrete red flags – bepaalt hoe vaak en hoe indringend de afdeling KYC (Know Your Client) / CDD (Customer Due Diligence) jou zal ondervragen. Op grond van de Algemene Bankvoorwaarden moet je meewerken aan dit klantonderzoek. Afhankelijk van hoe deze medewerker jouw antwoorden interpreteert, wordt jouw risico vervolgens mogelijk lager of hoger ingeschaald.

Verdienmodel voor banken op mkb is door deze compliance fors verslechterd en leidt tot de-risking

Door deze dure compliance zijn vele mkb-klanten voor de banken verliesgevend geworden. Hoewel 99% van de klanten van de bank zelf geen verplichtingen onder de Wwft hebben en hun eigen klanten dus niet hoeven te controleren, zal de bank dat vaak wel van jou vragen: gaat daar iets ‘fout’, dan kan de bank daar immers voor beboet worden. Controleer je je klanten niet (wat op grond van de wet dus ook niet hoeft), dan kan de bank jou als ‘lastige’ klant bestempelen. Van een verliesgevende ‘lastige’ klant neemt de bank liever afscheid, dan dat zij de door de wet voorgeschreven intensieve controle uitvoert. Deze praktijk heet de-risking.

Cash is no longer king

Inmiddels vormt (substantieel) betalingsverkeer in cash een red flag, omdat de bank de herkomst daarvan anders dan bij girale transacties niet goed kan controleren. Waar in vele branches, zoals de handel, – en zeker in het buitenland – slechts contant betaald kan worden, accepteren de banken dat niet langer. Contante gelden vormen een wettig betaalmiddel, maar ga je daarmee (in dezelfde mate) door, dan dreigt de bank al snel de rekening op te zeggen.

De wijze waarop de banken uitvoering geven aan de Wwft, is zeer schadelijk voor het mkb

Het volledig verbieden om te werken met cash mag niet en de-risking mag al helemaal niet, maar de politiek voelt vooralsnog weinig urgentie om daartegen op te treden. Bedrijfsongelukken in het mkb worden kennelijk voor lief genomen, als prijs voor the war on terror and money laundering, en diverse klanten vragen ons ook al of er een affaire zoals met de toeslagen voor nodig is om hierin verandering te brengen.

‘Er gaat een vernietigende werking van uit naar het mkb’, geeft Marco Anink in het artikel van het Financieele Dagblad aan. Hij vervolgt: “‘Het is logisch dat banken vragen waar biljetten van €500 vandaan komen. Maar de maatregelen die ze nu nemen, gaan vaak veel verder dan onder de wet noodzakelijk is.’

Zijn collega Jasper Schnezler vult aan: ‘Bedrijven moeten nu tot op de laatste cent verklaren wat de herkomst van het geld is.’ Vooral de snelheid waarmee contante betalingen moeten worden afgebouwd, is een probleem. Schnezler: ‘Zo’n ondernemer krijgt een dreigende brief en zegt maar toe. Maar als hij de deadline niet haalt, is de kans groot dat de bank de rekening opzegt.’

Lees het volledige artikel


Dreigt jouw bank ook haar relatie met je op te zeggen en jouw rekening(en) af te sluiten? 

Het inschakelen van een advocaat is prijzig, maar bij dit onderwerp vaak wel noodzakelijk. Jasper Schnezler is al enkele jaren een vaste kracht van het KYB-team van RWV Advocaten. Dit team adviseert en zo nodig procedeert (desnoods met een kort geding) om te voorkomen dat jouw bank haar relatie met je beëindigt en jouw rekening(en) afsluit. Ook publiceert zij regelmatig en geven zij voor diverse partijen seminars, workshops en webinars over dit onderwerp.