Tekeningen- en modellenrecht

Tekeningenrecht

Je weet natuurlijk wat een tekening is. Maar niet iedere tekening wordt beschermd door het tekeningenrecht. Als het over een tekening gaat die onder het tekeningenrecht valt, dan gaat het over dessins van weefsels, ontwerpen van stoffen of behang of tegels. Tekeningen gaan dus over alle tweedimensionale (2D) aspecten van industrial design. 

Modellenrecht

Modellen zijn driedimensionaal (3D). Modellenrecht gaat over de bescherming van de totale uiterlijke vormgeving van een object, zoals een messenblok, een televisie of een deurknop.

• Constructies, inclusief de achterliggende vormgeving alsmede het functionele ontwerp, worden niet beschermd door het modellenrecht.
• Het modellenrecht beschermt modellen met een nieuwe (originele) siervormgeving. Denk in dit verband aan de vergelijkbare vereisten die de auteurswet aan een werk verbindt.
• Ook voorwerpen met een uitsluitend decoratieve functie worden beschermd door het modellenrecht. Denk hierbij aan ornamenten, beelden, schilderwerken en zelfs prenten.
• Een ontwerpschool, met een bepaalde invalshoek of gedachte over de vormgeving wordt niet beschermd door het modellenrecht. Het moet dus gaan om een specifiek model. Een dergelijk model kan wel het resultaat van een ontwerpschool of invalshoek zijn.

Het modellenrecht kent dus met het merkenrecht vergelijkbare vereisten. Het gaat om de bescherming van concrete modellen. Wil je weten hoe je aanspraak kunt maken op tekeningen- en modellenrecht? Neem meteen contact met een van onze modellenrecht advocaten op.

Drie eisen voor de bescherming van een tekening of een model.

1. Uiterlijk. Het uiterlijk van een tekening of model wordt in zijn geheel beschermd. Het gaat dan met name om de lijnen, het kleurgebruik, de omtrek, de vorm, de textuur of de materialen van de tekening of het model. Het uiterlijk is het geheel van onder andere al deze factoren. 
   Wanneer het uiterlijk puur en alleen wordt gedicteerd door de technische functie, dan is bescherming op grond van tekeningen- en modellenrecht uitgesloten.
    
2. Eigen karakter. Het eigen karakter wordt afgemeten aan de hand van andere tekeningen en modellen die al zijn gedeponeerd. De norm is de algemene indruk die bij het publiek wordt gewekt. In hoeverre is het publiek ertoe in staat om twee modellen of tekeningen van elkaar te onderscheiden?
    
3. Nieuwheid. Een model wordt als nieuw beschouwd wanneer er vóór de depotdatum geen identiek model of identieke tekening beschikbaar is geweest voor het publiek. 
   
   1. We spreken van een nieuw model of nieuwe tekening wanneer dit op wezenlijke onderdelen afwijkt van voorgangers. Zijn er slechts hele kleine verschillen met een oudere tekening of een ouder model, dan spreken we niet van een nieuw model.
   2. Een tekening of model is aan het publiek beschikbaar gesteld, wanneer het in de handel is gebracht, is tentoongesteld of op een andere manier openbaar is gemaakt. Overigens geldt dit niet, wanneer de ontwerper binnen een periode van 12 maanden voorafgaand aan het depot zelf zijn tekening of model heeft openbaar gemaakt.

Nationaal en internationaal modellenrecht

Net zoals in het merkenrecht, kunnen tekeningen en modellen binnen de Benelux worden gedeponeerd. We spreken dan van Nationaal tekeningen- en modellenrecht. De bescherming wordt dan uitsluitend binnen Nederland, België en Luxemburg geboden.

Internationale depots zijn vaak gecompliceerder en verlopen doorgaans via Genève. Het is echter niet altijd zeker onder welke omstandigheden een tekening of model wordt beschermd. Win daarom altijd advies in bij onze specialisten tekeningen- en modellenrecht.