Met een carenzperiode wordt in verzekeringsland in het algemeen een wachttijd voor het ingaan van de dekking bedoeld. Doel van het opnemen van een carenzperiode is te voorkomen dat mensen een verzekering afsluiten op een moment dat ze al weten dat ze binnenkort de verzekering nodig zullen hebben. Ook in pensioenverzekeringen komen bepaalde uitsluitingsclausules voor. Maar wanneer is sprake van een carenzperiode en wanneer van een uitsluitingsclausule? De Rechtbank Den Haag heeft hier recent in een door ons behandelde zaak uitspraak over gedaan.

Casus: is er sprake van een carenzperiode of uitsluitingsclausule?

Een nabestaandenpensioenverzekering maakt geen onderdeel uit van de basispensioenregeling van Pensioenfonds Horeca & Catering (PH&C). De werkgever heeft de keuzemogelijkheid een collectieve nabestaandenverzekering af te sluiten en de deelnemer kan op verschillende keuzemomenten aangeven een individuele nabestaandenpensioenverzekering bij PH&C af te sluiten. In het geval de deelnemer dit niet direct bij aanvang van de deelneming doet, geldt een uitsluitingsclausule. Deze houdt in dat PH&C de nabestaandenpensioenuitkering kan weigeren als de deelnemer binnen een jaar overlijdt en het overlijden van de deelnemer (mede) het gevolg is van de gezondheidstoestand van de deelnemer op de ingangsdatum van de aldus afgesloten individuele aanvullende nabestaandenpensioenverzekering.

In de zaak waarover de Rechtbank Den Haag zich moest buigen, heeft de deelnemer op enig moment gebruik gemaakt van de mogelijkheid bij PH&C een individuele nabestaandenpensioenverzekering af te sluiten. Op dat moment wist de deelnemer dat hij een hersentumor had en de deelnemer is enkele maanden na het afsluiten van de nabestaandenpensioenverzekering overleden.

Na uit coulance enige periode tot uitkering aan de nabestaande te zijn overgegaan, heeft PH&C de uitkering gestaakt met een beroep op bovengenoemde uitsluitingsclausule. De nabestaande maakt hier tegen bezwaar en stelt (onder meer) dat PH&C zich niet op de uitsluitingsclausule kan beroepen, omdat sprake is van een carenzperiode en dit in strijd is met de Pensioenwet (PW) en de Wet op de medische keuringen (WMK).

PH&C betwist deze stelling en wijst erop dat de verzekering direct dekking biedt en met de clausule wordt beoogd te voorkomen dat er recht op uitkering bestaat in gevallen waarin geen of onvoldoende sprake is van een onzekere gebeurtenis. Dit wordt ook al wel aangeduid als een ‘brandende-huizen-clausule’.

Kan PH&C zich beroepen op de uitsluitingsclausule? Ja, oordeelt de rechtbank!

Volgens de rechtbank is er geen sprake van een carenzperiode, omdat uit de tekst van de uitsluitingsclausule volgt dat er geen wachttijd geldt voor de ingang van de dekking. Voorts geeft de rechtbank aan dat door de uitsluitingsclausule de toegankelijkheid van de pensioenregeling en de nabestaandenpensioenverzekering niet in het geding is, vooral niet omdat de deelnemer op diverse eerdere momenten de mogelijkheid heeft gehad een individuele nabestaandenpensioenverzekering af te sluiten en hij hiervan bewust geen gebruik heeft gemaakt.

De rechtbank komt dan ook tot de conclusie dat PH&C zich ten opzichte van de nabestaande mag beroepen op de uitsluitingsclausule. Nu de nabestaande te kennen heeft gegeven niet te zullen meewerken aan enig onderzoek naar de doodsoorzaak van de deelnemer, heeft de rechtbank PH&C ontslagen van de verplichting om bewijs te leveren van de stelling dat het overlijden van de deelnemer (mede) het gevolg is van de reeds tijdens het afsluiten van de verzekering bekende gezondheidstoestand. Dit alles leidt ertoe dat de vordering van de nabestaande tot uitkering van het individuele nabestaandenpensioen wordt afgewezen.

Wees alert bij het afsluiten van een (aanvullende) pensioenverzekering op uitsluitingsclausules

Het opnemen van een ‘brandende-huizen-clausule’ is in verzekeringsovereenkomsten gemeengoed. In verschillende convenanten is ook uitdrukkelijk bepaald dat verzekeraars bij verzekeringen die (mede) dekking bieden tegen het risico van overlijden een dergelijke uitsluitingsclausule mogen hanteren. Nu door de rechtbank is bepaald dat ook een pensioenverzekeraar een dergelijke clausule mag hanteren, is het verstandig hier bij het afsluiten van een (aanvullende) pensioenverzekering alert op te zijn.

Meer informatie over uitsluitingsclausules?

Neem gerust contact met ons op.