Voor marketingmateriaal en de versiering van internetpagina’s en socialmediaprofielen gebruiken veel bedrijven foto’s die zij op internet vinden. Met een simpele zoekopdracht en wat kopieer-en-plakwerk ligt de gewenste foto voor hen al binnen handbereik. Deze bedrijven realiseren zich vaak alleen niet deze foto’s beschermd worden door het auteursrecht. U als fotograaf verkrijgt een auteursrecht (in Nederland) namelijk automatisch bij het maken van de foto – u hoeft daar verder niets voor te doen. Met dat auteursrecht kunt u optreden tegen deze bedrijven die uw foto(‘s) gebruiken zonder dat zij van u toestemming of een licentie hebben gekregen.

Exploitatierechten en persoonlijkheidsrechten

Het auteursrecht geeft u als fotograaf dus het recht om als enige de foto commercieel te gebruiken, het ‘exploitatierecht’. Er wordt nogal eens vergeten dat dit niet het enige onderdeel van het auteursrecht is. U beschikt als fotograaf ook over ‘persoonlijkheidsrechten’. Dit betekent dat u, zelfs nadat u uw auteursrecht heeft overgedragen, zich onder meer kan verzetten tegen wijzigingen aan uw werk of publicaties ervan zonder vermelding van uw naam. Deze persoonlijkheidsrechten zijn namelijk niet aan iemand anders over te dragen. In sommige gevallen kunt u wel afstand doen van een deel van uw persoonlijkheidsrechten. Als u het auteursrecht overdraagt, kunt u bijvoorbeeld ook afspreken dat u zich niet zult verzetten tegen het niet vermelden van uw naam of het wijzigen van uw foto’s, 

Auteursrechten en portretrechten

Maakt u een foto van een persoon in zijn/haar opdracht, let er dan op dat ook het portretrecht een rol speelt. Als fotograaf van een portret heeft u in de regel nog wel gewoon het auteursrecht. U kunt anderen dus verbieden om deze foto te publiceren en te verveelvoudigen. Iemand anders mag uw foto alleen gebruiken als u daarvoor toestemming heeft verleend of als u uw auteursrecht op de foto schriftelijk heeft overgedragen. 

Het portretrecht komt daarentegen niet u, maar de afgebeelde persoon toe. Het portretrecht geeft deze ‘geportretteerde’ het recht om (digitale) kopieën te maken van de foto. Maar de geportretteerde mag de foto niet (op internet) publiceren zonder úw toestemming als fotograaf. Let er wel op dat u de foto ook niet mag publiceren zonder de toestemming van de geportretteerde. Voorkom dan ook onduidelijkheid en maak met de mensen die u fotografeert heldere afspraken over het gebruik van de foto.

Heeft iemand zonder uw toestemming uw foto gebruikt, heeft iemand uw foto bewerkt/gewijzigd of staat uw naam niet bij uw foto’s vermeld?

Of wilt u meer weten over de auteursrechtelijke bescherming van foto’s of het auteursrecht in het algemeen? Neem dan gerust contact op. Wij helpen u graag verder.