Hoe beschermt u slagzinnen en korte teksten? Door auteursrecht of merkenrecht?
Recentelijk dacht RUMAG slim in te spelen op de actualiteit met een actie in het kader van de coronacrisis. Naar aanleiding hiervan legde Arjan Lubach in zijn televisieprogramma Zondag met Lubach RUMAG het vuur na aan de schenen en verweet het bedrijf onder meer van het 'jatten' van andermans teksten. RUMAG drukt op zijn merchandise namelijk teksten van anderen die het bedrijf bijvoorbeeld op social media heeft gevonden. Is dit een geval van 'beter goed gejat dan slecht verzonnen' of gaat RUMAG juridisch te ver? Want beschermt het auteursrecht of merkenrecht slagzinnen en korte teksten?
RUMAG vs. Lubach: staat het auteursrecht het 'jatten' van slagzinnen toe?
Teksten zijn auteursrechtelijk rechtelijk beschermd als ze aan twee vereisten voldoen. De teksten moeten
- een 'eigen, oorspronkelijk karakter' hebben. Dit betekent dat u, als bedenker van de tekst, de tekst niet mag ontlenen aan het werk van een ander;
- ‘het persoonlijk stempel van de maker’ dragen. Hier komt het er feitelijk op neer dat de tekst blijk moet geven aan zekere creatieve keuzes van u als bedenker.
Bij een enkele, korte zin, zoals vaak bij de teksten van RUMAG het geval is, is dat zelden het geval en dus geldt het auteursrecht niet. Zo oordeelde bijvoorbeeld het Gerechtshof Den Haag in 2016, in een zaak tussen Bavaria en YourHosting, ook dat de zin 'Zo. Nu eerst...' niet werd beschermd door het auteursrecht.
Auteursrecht biedt onvoldoende bescherming
Veel van de teksten die RUMAG gebruikt, zijn alledaagse teksten die (auteursrechtelijk bekeken) een zekere mate van creativiteit missen en daarom ook niet auteursrechtelijk beschermd zijn. Iedereen kan deze teksten auteursrechtelijk gezien (moreel gezien kunt u daar anders over denken) in principe dus vrijelijk gebruiken, ook voor de verkoop van merchandise.
Het auteursrecht biedt bij slagzinnen en andere korte teksten in veel gevallen dus onvoldoende bescherming.
RUMAG vs. Bram Krikke en Chateau Meiland: beschermt het merkenrecht slagzinnen wél?
Na van het item van Lubach kreeg RUMAG het zwaar te verduren. Het werd het bedrijf kwalijk genomen de indruk te wekken dat het de teksten zelf zou hebben bedacht. Bovendien zou de consument bij de actie van het bedrijf voor het Rode Kruis worden misleid over de prijs en het gedeelte van de opbrengst dat zou worden gedoneerd.
Daarbovenop werd RUMAG aangesproken op een vermeende merkenrechtelijke schending. Het bedrijf verkocht namelijk ook spullen met 'JoeJoe', een tekst die radio-dj Bram Krikke voor meerdere soorten merchandise als merkenrecht had geregistreerd. RUMAG heeft de spullen direct uit de verkoop gehaald. Ook de spullen met 'Wijnen Wijnen Wijnen' afkomstig uit het televisieprogramma Chateau Meiland werd uit de handel gehaald, mogelijk uit voorzorg gelet op de merkenregistratie 'Half 12, Wij Gaan Wijnen, Wijnen, Wijnen' van de familie Meiland-Renkema.
Merkenrecht biedt vaak wel voldoende bescherming
Het merkenrecht biedt u als bedenker van korte teksten, (zoals slagzinnen), in tegenstelling tot het auteursrecht, vaak wel uitkomst. Als u, net als Bram Krikke en de familie Meiland-Renkema, over een merkenrecht beschikt, kunt u er in veel gevallen een stokje voor steken dat bedrijven een tekst (blijven) gebruiken die overeenkomt met of lijkt op het geregistreerde (woord)merk.
Het merkenrecht biedt bij slagzinnen en andere korte teksten in veel gevallen dus wel voldoende bescherming.
Advies over intellectuele eigendom en/of hulp bij het gebruik van (auteursrechtelijk beschermde) teksten?
Neem dan gerust vrijblijvend contact op met ons. Wij zijn u graag van dienst.