Als start-up weet je misschien nog niet hoe belangrijk het is om je ideeën en creaties te beschermen. Of het nu gaat om de naam van je start-up, de inhoud van je website, het ontwerp van je product of een innovatieve technologie die je hebt ontwikkeld, het beschermen van je intellectueel eigendom is essentieel voor het succes van je start-up.

Handelsnaam start-up

Registratie handelsnaam

Een handelsnaam is de naam waaronder je jouw bedrijf voert. Het handelsnaamrecht beschermt je tegen anderen die dezelfde of een vergelijkbare naam gebruiken voor soortgelijke producten of diensten. De handelsnaam ontstaat zodra je deze gaat gebruiken in het economisch verkeer. Je hoeft de naam dus niet eerst specifiek te registreren.

Het is echter handig (en vaak verplicht) om je in te schrijven in het handelsregister van de KvK. 

Wanneer je jouw start-up inschrijft in het handelsregister, wordt automatisch gecontroleerd of er al een bedrijf bestaat met exact dezelfde naam. Het blijft echter belangrijk om te controleren of jouw handelsnaam niet al door iemand anders wordt gebruikt voordat je je start-up officieel registreert. Het gebruiken van dezelfde handelsnaam of een handelsnaam die hetzelfde klinkt als een ander merk of een andere handelsnaam mag namelijk niet.

Vaak is het verstandig om je handelsnaam ook als merk vast te leggen. Let wel, de bescherming van de handelsnaam ziet uitsluitend op de naam én niet op een eventueel logo. Je kunt het logo van jouw start-up beschermen via het merkenrecht, waarover later meer.

Mocht er inbreuk gemaakt worden op jouw handelsnaam, dan kun je hier doorgaans tegen optreden.

Auteursrecht

Het auteursrecht is een bijzonder ‘intellectueel eigendomsrecht’. Het komt direct tot stand bij de creatie van een ‘origineel’ en ‘persoonlijk’ werk. Teksten, afbeeldingen, softwarecode, foto’s, video’s en muziek kunnen allemaal auteursrechtelijk beschermd zijn. Het auteursrecht leidt ertoe dat anderen jouw werken niet mogen kopiëren, verspreiden of gebruiken zonder jouw toestemming.

Auteursrecht ontstaat vanzelf en hoef je niet te registreren. Toch is het verstandig om je naam en de datum op of bij je werk te vermelden om te kunnen bewijzen wanneer je het werk hebt gemaakt. 

Idee ontwerp start-up

Hier zijn een paar manieren om dat te doen:

  1. Stuur een exemplaar of foto van je werk aangetekend naar jezelf. Zorg ervoor dat er een datum op staat en laat de envelop of het pakket ongeopend.
  2. Een notaris kan je auteursrecht op een werk vastleggen met een datumstempel, een authentieke akte of een proces-verbaalakte.
  3. Plaats een © (copyrightteken) met je naam en de datum op of bij je werk.
  4. Via het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP) kun je digitaal een datumstempel van je werk laten vastleggen, bijvoorbeeld via het iDEPOT.

Auteursrecht verkopen of in licentie geven

Je kunt het auteursrecht wel verkopen of in licentie geven. Bij de verkoop van het auteursrecht wordt het auteursrecht eigendom van de koper. Bij een licentie krijgt de afnemer een recht om het auteursrecht te gebruiken, zonder dat het auteursrecht overgaat. Het is aan te raden om een licentie of een verkoop schriftelijk en met de juiste voorwaarden vast te leggen.

Merkenrecht start-up

Merk registreren

Een merk kan verschillende elementen omvatten, zoals de naam en het logo van een bedrijf (Apple), een iconische fles (Coca-Cola) of bij uitzondering zelfs een specifieke kleur (Milka). 

Door jouw merk in te schrijven in het merkenregister verkrijg je het exclusieve recht dit merk te gebruiken. Dit recht wordt verleend zodra jouw merk is ingeschreven en inhoudelijk is beoordeeld. 

Let op, een merkenrecht ontstaat dus niet uit zichzelf.

 

Om door de inhoudelijke keuring heen te komen, moet jouw merk voldoende onderscheidend zijn. Het is bijvoorbeeld niet mogelijk om een appel op de markt te brengen met het merk ‘Apple’. Het was wél mogelijk om een geheel ander product - zoals elektronica - op de markt te brengen onder dat merk.

Merk registreren bij het BOIP

Er zijn verschillende opties beschikbaar voor het beschermen van jouw merk, afhankelijk van jouw zakelijke behoeften en ambities.

Regionale bescherming merk

Voor regionale bescherming kan je kiezen voor een Benelux-merk, dat 10 jaar geldig is en in principe onbeperkt kan worden verlengd. Dit wordt geregeld door het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP).

Bescherming merk in EU-landen

Voor bredere bescherming binnen de Europese Unie is het Uniemerk een efficiënte keuze. Met één registratie geniet je merkbescherming in alle EU-landen, wat kostenbesparend is in vergelijking met afzonderlijke nationale registraties. Internationale bescherming is ook mogelijk via het Protocol van Madrid, waarbij je kunt kiezen uit 75 aangesloten landen. De aanvraag loopt via het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP), terwijl de uiteindelijke registratie plaatsvindt bij de World Intellectual Property Organisation (WIPO).

Merkenrecht verkopen of in licentie geven

Een merkenrecht kan, net als een auteursrecht, worden verkocht en/of in licentie worden gegeven. Hierbij is het wederom van belang om de voorwaarden duidelijk vast te leggen in een overeenkomst. Bij een licentie is het bijvoorbeeld cruciaal om bepalingen op te nemen ten aanzien van het gebruik, de duur, in welk gebied en de te betalen vergoeding. 

Octrooi aanvraag

Een octrooirecht, ook wel bekend als een patent, is een speciaal recht dat je kunt krijgen als je iets nieuws uitvindt. Dit kan een nieuw product, proces of technologie zijn waarvan jij de bedenker bent. 

Het idee hierachter is dat je wordt beloond voor je innovatieve ideeën en harde werk. Zodra je voor jouw uitvinding een aanvraag hebt gedaan en je voldoet aan bepaalde regels, verkrijg je een octrooi van een officiële instantie, zoals het Octrooicentrum Nederland.

Octrooirecht start-up

Om het octrooi te verkrijgen, moet de uitvinding aan een paar voorwaarden voldoen. Jouw uitvinding moet:

  1. helemaal nieuw zijn. Dit betekent dat jouw uitvinding tot en met de aanvraag geheim moet blijven. Ook mag niemand anders jouw uitvinding al hebben bedacht of gemaakt. Het is dus aan te raden om met een geheimhoudingsovereenkomst te werken, wanneer je bij het ontwikkelen van de uitvinding informatie hierover met een ander deelt.
  2. iets bijzonders zijn, iets waar niet zomaar iedereen op zou kunnen komen.
  3. ook echt een technisch karakter hebben. Een theorie of rekenmethode komt niet in aanmerking voor een octrooi.

Het Octrooicentrum Nederland beoordeelt in hoeverre jouw uitvinding voldoet aan alle voorwaarden. Een octrooi wordt doorgaans 18 maanden na de aanvraag verleend en blijft vervolgens maximaal 20 jaar (vanaf de aanvraag) geldig.

Octrooirecht verkopen of in licentie geven

Als je een octrooi hebt, kun je deze verkopen aan iemand anders of het gebruik door een ander toestaan door een licentie. Net als bij merkenrecht en auteursrecht is het van belang om duidelijke afspraken te maken over hoe het octrooi gebruikt mag worden, voor welke periode, en tegen welke vergoeding. Ook moet je letten op de regels en wetten die hierbij horen. Bedenk ook goed wat voor een waarde jouw octrooi heeft voor jouw start-up op de lange termijn. Bovendien komen er bij de verkoop/overdracht van een octrooi aanvullende eisen kijken, zoals een specifieke akte van levering.

Het belang van de bescherming van je intellectueel eigendom

Naast de hiervoor genoemde vormen zijn er andere vormen van intellectueel eigendom te bedenken waaronder het modellenrecht , kwekersrecht en naburige rechten. Het beschermen van je intellectueel eigendom kan van groot belang zijn voor het succes en de groei van jouw start-up. Door op de juiste wijze jouw intellectuele eigendomsrechten vast te leggen, te gebruiken en te beschermen, kan je jouw concurrentiepositie verbeteren. Ook kun je jouw intellectueel eigendomsrecht aan een ander verkopen of in licentie geven.

Bovendien kom je als start-up ook in aanraking met de intellectuele eigendomsrechten van een ander. Mocht je bijvoorbeeld het intellectueel eigendom van een ander willen gebruiken, kan je deze rechten kopen of in licentie nemen.

CHECK, CHECK, DUBBELCHECK! DOWNLOAD ONZE CHECKLIST VOOR START-UPS

Ben jij klaar om jouw ondernemersdroom een waar succes te maken? Laat ons je helpen bij de eerste stappen! Wij stelden voor jou een handige checklist op om het je gemakkelijk te maken, het overzicht te bewaren en niets te vergeten. Uiteraard staat in deze checklist het belang van de bescherming van je intellectueel eigendom, maar bijvoorbeeld ook het kiezen van de juiste rechtsvorm voor je start-up, het bijhouden van een goede administratie en meer.

Meer informatie
Checklist voor startende ondernemers

Meer weten over intellectueel eigendom voor je start-up?

Mocht je als start-up vragen hebben over intellectueel eigendom of over een licentieovereenkomst, neem dan gerust contact op met mij of één van de andere ondernemingsrecht advocaten. Wij helpen je graag verder.