Per 1 januari 2025 daalt de wettelijke rente naar 6%, na de verhoging naar 7% per 1 januari 2024. Maar wat betekent deze wijziging voor erfgenamen met een vordering op de langstlevende ouder, bijvoorbeeld na het overlijden van een ouder? In dit artikel leg ik uit wat de wijziging in de rente inhoudt, welke invloed dit heeft op de vorderingen van kinderen en wat de gevolgen zijn voor de erfbelasting.

Hoe werkt de wettelijke verdeling?

Sinds 2003 is de "wettelijke verdeling" van kracht, die geldt wanneer een gehuwde of geregistreerde partner overlijdt zonder testament. In dat geval erft de langstlevende (stief)ouder de volledige erfenis, inclusief zowel bezittingen als schulden. De kinderen erven niet direct, maar krijgen een vordering op de langstlevende (stief)ouder. Deze vordering wordt meestal pas uitbetaald bij het overlijden van de langstlevende ouder, wat betekent dat de kinderen hun erfdeel pas dan kunnen opeisen.

De langstlevende regeling geldt voor getrouwde of geregistreerde partners. Wanneer een van de partners overlijdt, erft de langstlevende het volledige vermogen van de overledene. Hoewel de kinderen dus niet meteen hun erfdeel ontvangen, blijft hun vordering bestaan. Er wordt geen rente berekend over deze vordering, tenzij de wettelijke rente hoger is dan 6%. In dat geval wordt de rente boven 6% bij de vordering opgeteld, met uitzondering van het deel van de rente dat gelijk is aan 6%. Als de wettelijke rente bijvoorbeeld 7% bedraagt, wordt er 1% rente per jaar bijgeteld. Deze regeling geldt voor zowel nieuwe als bestaande vorderingen, waardoor erfgenamen in sommige gevallen meer kunnen ontvangen dan oorspronkelijk werd vastgelegd.

Lees ook mijn artikel: Belangrijke verandering in het erfrecht: wettelijke rente naar 7%

Wettelijke rente en 
de invloed op de vordering

Volgens de wettelijke regeling hebben de kinderen recht op rente over hun vorderingen, maar alleen als de wettelijke rente boven 6% uitkomt. Het rentebedrag dat verschuldigd is, is het verschil tussen de wettelijke rente en 6%. Dit wordt bijgeschreven op de oorspronkelijke vordering. Let wel, rente wordt alleen vergoed over de oorspronkelijke vordering, niet over de bijgeschreven rente.

Over 2024 wordt er bijvoorbeeld 1% rente bijgeschreven bij de vordering, omdat de rente in dat jaar 7% bedraagt. Aangezien de rente per 1 januari 2025 is verlaagd naar 6%, zal er over 2025 geen rente worden bijgeschreven, tenzij de rente in de loop van dat jaar weer boven de 6% uitkomt.

Invloed op erfbelasting: let goed op de administratie

De vorderingen van kinderen op de langstlevende (stief)ouder, inclusief de bijgeschreven rente, worden niet in de inkomstenbelasting aangegeven. Het kind hoeft de vordering en de bijgeschreven rente namelijk niet op te geven en de lanstlevende (stief)ouder kan de schuld en de rente niet in aftrek brengen. Het is daarom belangrijk om goed bij te houden hoe hoog de vodering is en in welke jaren er een enkelvoudige rente is bijgeschreven. 

Als er een langere periode verstrijkt tussen het overlijden van beide echtgenoten, wordt de vordering van het kind soms over het hoofd gezien. Bij het overlijden van de langstlevende ouder vergeet men dan vaak de schuld aan het kind en de bijgeschreven rente af te trekken in de aangifte erfbelasting, wat kan leiden tot een te hoge belastingaanslag.

Afwijkende renteafspraken

In sommige gevallen kan het nuttig zijn om andere renteafspraken te maken. Zo kan er bijvoorbeeld een renteclausule in het testament worden opgenomen, zoals een samengestelde rente van 6% (rente op rente). Deze afspraak moet echter binnen acht maanden na het overlijden van de eerste ouder geregeld worden. 

Dergelijke renteafspraken kunnen de erfbelasting beïnvloeden. Een hogere rente kan ervoor zorgen dat de erfenis van de langstlevende ouder verder wordt uitgeput, wat leidt tot minder erfbelasting bij diens overlijden.

Afwijkende afspraken in een testament

Wat betekent de nieuwe wettelijke rente voor jou?

Samenvattend, de daling van de wettelijke rente naar 6% per 1 januari 2025 heeft belangrijke gevolgen voor erfgenamen met vorderingen op de langstlevende ouder. Het is essentieel om goed bij te houden hoeveel rente er is bijgeschreven en wat de hoogte van de vordering is, om te voorkomen dat er te veel erfbelasting wordt betaald.

Heb je vragen over hoe de wijziging van de wettelijke rente jouw erfdeel beïnvloedt? Neem dan contact op met mij of een van de andere erfrecht advocaten om jouw situatie te bespreken en ervoor te zorgen dat jouw vorderingen correct worden beheerd. Een goed advies kan je helpen om financiële verrassingen te voorkomen en jouw erfdeel optimaal te beschermen.