Stikstofcrisis, spoedwet aanpak stikstof in werking
Op 1 januari 2020 is de Spoedwet aanpak stikstof in werking getreden waardoor er nieuwe regelgeving kan komen voor de aanpak van de stikstofproblematiek in relatie tot de natuur. Wat deze nieuwe regels zullen zijn en of er bijvoorbeeld nieuwe drempelwaarden voor de stikstofdepositie komen, is nog onduidelijk. Het enige concrete in onze duin- en kustregio op dit moment is de verlaging van de maximum snelheid overdag op de A44 naar 100 km per uur vanaf 12 maart.
‘Wonen’ grootste boosdoener stikstof
Naast de regering houdt ook de provincie zich bezig met de stikstofcrisis en heeft zij onderzoek gedaan naar de oorzaken van stikstofdepositie op het Natura 2000-gebied ‘Meijendel & Berkheide’. Volgens de provincie is ‘wonen’ met 18% de grootste boosdoener, gevolgd door het bemesten van landbouwgrond en de scheepvaart. Daarentegen bedraagt de uitstoot van stikstof op snelwegen maar een klein deel (8%). De snelheidsverlaging zal dus een geringe verlaging van de stikstof opleveren.
Omdat wonen de grootste boosdoener is, is er geen makkelijke oplossing om de stikstofdepositie op de duinen omlaag te brengen, vooral niet nu de overheid juist extra woningen in de regio wenst. Zoals het project Locatie Valkenburg op het voormalig vliegveld met tenminste 5000 woningen.
Inmiddels is ook een tweede rapport van de stikstofcommissie-Remkes (specifiek over de Luchtvaartsector) verschenen. Daaruit blijkt dat de kritische stikstofdepositie waarde in ‘onze’ duinen al ruimschoots overschreden is. Ook blijkt dat Schiphol niet de boosdoener is.
Natura 2000-gebieden uiterst stikstofgevoelig
De kern van het probleem is dat deze dichtbevolkte regio, Natura 2000-gebieden heeft die uiterst stikstofgevoelig zijn en lijden onder ‘achterstallig onderhoud’ omdat er niet voldoende is geïnvesteerd in de natuur. De kritische stikstofdepositiegrens is al ruimschoots behaald, verlaging van de maximale snelheid op de A44 zal geen grote invloed hebben en het verbeteren van de natuurwaarden geschiedt niet op de korte termijn. Het zal een uitdaging zijn om de afgifte van vergunningen voor (bouw)projecten in de Duin- en Bollenstreek, op korte termijn weer op gang te krijgen.
De planning van de provincie is om in de eerste helft van dit jaar te onderzoeken wat de mogelijkheden per Natura 2000-gebied precies zijn. De implementatie van concrete korte termijn oplossingen, zoals het verminderen van het aantal boerenbedrijven en mogelijk het aanpassen van de natuurdoelstellingen, is vervolgens ingepland aan het einde van het jaar.
Aanpak ten onrechte verleende vergunningen
Tenslotte, gaat er iets gebeuren met ten onrechte verleende vergunningen? In de jaren tot de PAS- uitspraak van de Raad van State (zie deel I van deze serie) zijn er vergunningen afgegeven die eigenlijk niet afgegeven hadden mogen worden. Het is onduidelijk wat daarmee nu gebeurt. Het lijkt een keuze tussen legaliseren, gedogen of intrekken (en na toetsing eventueel opnieuw vergunnen).
De bal ligt bij de overheid, maar tegenstanders van de verleende vergunningen (zoals natuurorganisaties of concurrerende bedrijven) kunnen intrekking afdwingen. Zij kunnen daarvoor gebruikmaken van een uitspraak van het Europese Hof van Justitie (zaak C-261/18) over een windpark in Ierland waaruit duidelijk wordt dat de overheid vergunningen moet intrekken als deze in strijd zijn met het milieurecht.
Wij blijven de stikstofproblematiek voor u volgen en houden u op de hoogte van de verdere ontwikkelingen.
Meer weten over de problematiek rondom stikstof?
Heeft u een bouwproject dat stilligt of stil komt te liggen door de stikstofcrisis? Of wilt u weten wat de mogelijke effecten van de stikstofcrisis op uw project zijn? Neem gerust contact op mij of een van de overige bestuursrechtadvocaten van RWV.
