Als u gezamenlijk gezag heeft over uw kind en u wilt alleen met uw kind op reis, dan heeft u daar de toestemming van de andere ouder voor nodig. Dit geldt zowel voor gehuwde ouders, samenwonende ouders als ook voor ex-partners.

Paspoort, ID kaart en visum: toestemming nodig

Voor het reizen buiten Nederland heeft uw kind een eigen paspoort of identiteitskaart nodig. Sinds 2012 is de bijschrijving van een kind in uw eigen paspoort niet meer geldig. Voor de aanvraag van een identiteitsbewijs voor uw kind is de toestemming van beide ouders nodig. Op de website van uw gemeente kunt u zien of u schriftelijk toestemming kan geven en aan welke eisen de schriftelijke toestemming moet voldoen. Sommige gemeenten stellen de eis dat u beiden, als ouders, met uw eigen identiteitsbewijs aanwezig bent bij de aanvraag van het identiteitsbewijs van uw kind.

Bij een reis naar landen waarvoor een visum benodigd is, dient u beiden toestemming te geven voor de aanvraag van het visum van het kind. Vraag de andere ouder tijdig mee te werken aan de aanvraag van een paspoort of een visum.

Problemen voorkomen bij grenscontrole

U kunt, zeker als uw kinderen een andere achternaam hebben dan u, tegen problemen aanlopen bij de grenscontrole als u alleen met uw kind(eren) reist. Uit het identiteitsbewijs van uw kind volgt niet wie het gezag over uw kind heeft. Evenmin staat vast dat de gezaghebbende(n) toestemming geeft voor de reis.

De Koninklijke Marechaussee, of de autoriteit van het land van inreizen, moet nagaan of de begeleidende volwassene het ouderlijk gezag heeft, dan wel de toestemming van de gezaghebbende(n) heeft om met het kind te reizen. Die controle zal vooral worden uitgevoerd indien u alleen met een kind reist en/of als er ernstige redenen zijn om na te gaan of er mogelijk sprake is van het onwettig onttrekken aan het ouderlijk gezag, met andere woorden als er een vermoeden is van kinderontvoering.

Wanneer u toestemming heeft van de andere gezag-ouder om alleen met het kind te reizen dan is het verstandig, teneinde problemen bij de grenscontrole te voorkomen het toestemmingsformulier ingevuld mee te nemen. 

Welke documenten moet u meenemen op reis?

Behalve het toestemmingsformulier adviseert de Koninklijke Marechaussee  om nog een aantal aanvullende documenten mee te nemen voor een vlot verloop van de grenscontrole.

Daarnaast kunt u bij de ambassade of het consulaat van het land van uw vakantiebestemming vragen of en, zo ja, welke vereisten gelden voor het alleen reizen met uw kind naar dit land. Let op dat sommige landen ook als de ouders samen met hun kinderen reizen eisen stellen aan documenten die ouders moeten kunnen tonen!

De Koninklijke Marechaussee adviseert u om mee te nemen:

  • retourticket van het kind;
  • eventueel recent uittreksel Gezagsregister;
  • recent gewaarmerkt afschrift uit het basisregister (BRP) van het kind;
  • kopie paspoort van toestemming gevende ouder(s);
  • eventueel uitspraak van de rechter over gezag en omgang;
  • eventueel het ouderschapsplan;
  • eventueel de geboorteakte van het kind.

Noodpaspoorten worden door de Koninklijke Marechaussee aan minderjarigen in principe niet verstrekt, en zeker niet als het kind nog staat bijgeschreven in het paspoort van de ouder(s). Deze bijschrijving is sinds 26 juni 2012 niet meer geldig. Alleen in uitzonderlijke situaties, bijvoorbeeld om humanitaire redenen kan een noodpaspoort aan een minderjarige worden vertrekt.

Met het identiteitsbewijs van het kind, het toestemmingsformulier met kopie paspoort toestemming gevende ouder en een uittreksel uit het gezagsregister zou een vlotte grenscontrole gewaarborgd moeten zijn. Aan de hand van deze documenten kan de Koninklijke Marechaussee vaststellen wie het gezag over het kind hebben en of er toestemming is gegeven door de gezaghebbende(n).

Een uittreksel uit het gezagsregister kunt u kosteloos opvragen bij de rechtbank van uw woonplaats. Desalniettemin adviseert de Koninklijke Marechaussee om ook een uittreksel uit het BRP en een afschrift van de geboorteakte mee te nemen. Deze documenten kunt u opvragen bij uw gemeente en bij de gemeente van de geboorteplaats van uw kind. Het opvragen van deze uittreksels kan een kostbare aangelegenheid worden nu u hiervoor legeskosten betaalt per uittreksel. Die kosten verschillen per gemeente. De uittreksels hebben bovendien een beperkte geldigheidsduur van slechts drie maanden.

Wat als u de toestemming van de andere ouder niet krijgt?

Mocht de andere ouder niet willen meewerken aan de aanvraag van een paspoort of visum, dan hebt u de mogelijkheid om via een advocaat de rechter om vervangende toestemming te verzoeken. De rechter zal beide partijen, de ouders, horen en vervolgens een beslissing nemen waarbij het belang van het kind centraal staat. Met een dergelijke procedure kan enige tijd gemoeid zijn en daarom is het belangrijk tijdig de vakantieplannen met de andere gezag-ouder te bespreken.

Wat als u vermoedt dat uw kind niet meer zal terugkeren na de vakantie

Vreest u dat de ouder, die toestemming vraagt of probeert af te dwingen via de rechter om alleen met uw kind te reizen, niet meer terug zal keren, neem dan contact op met het Centrum Internationale Kinderontvoering.
 

De grenscontrole en de documenten, waar bij de controle om gevraagd kan worden, zijn bedoeld om een mogelijke kinderontvoering tegen te gaan. Zo veel als mogelijk tracht de Koninklijke Marechaussee bij de grenscontrole vast te stellen dat toestemming van de gezag-ouder(s) is verleend voor de reis.

Wilt u meer weten over het toestemmingsvereiste?

Kijk eens op de website van de Rijksoverheid of neem contact op met mij of een van de andere familierechtspecialisten. Wij gunnen u en uw kind(eren) een fijne vakantie!