Wanneer u gaat scheiden, komt er veel op u af. Op onze website vindt u meer informatie over de diverse trajecten waarmee een relatie kan worden afgesloten. Ongeacht het traject dat u kiest, zult u wanneer u in gemeenschap van goederen bent gehuwd of anderszins een gemeenschap hebt, die gemeenschap moeten verdelen. Hoe weet u wat u in het kader van de scheiding moet verdelen en of u eerlijk verdeelt? In dit artikel licht ik kort het begrip peildatum toe in relatie tot de verdeling van de gemeenschap van goederen bij echtscheiding.

Omvang gemeenschap

Een gemeenschap van goederen heeft vaak een wisselende samenstelling. Lost u een schuld af, dan bestaat de schuld, die voorheen in de gemeenschap viel, niet meer. Schaft u een auto aan, dan behoort die auto ook tot de gemeenschap. Wint u de loterij, dan valt de winst in de gemeenschap. Deze gebeurtenissen zijn allemaal van invloed op de samenstelling van de gemeenschap.

Met een peildatum wordt een datum bepaald waarop naar de samenstelling, de zogeheten omvang, van de gemeenschap van goederen wordt gekeken. Alles wat zich op het moment van de peildatum in de gemeenschap van goederen bevindt, behoort tot de gemeenschap. U kunt een datum in overleg kiezen, maar als u er onderling niet uitkomt, voorziet de wet in een peildatum.

Peildatum omvang gemeenschap

Per 1 januari 2012 is het huwelijksvermogensrecht gewijzigd. De gemeenschap wordt ontbonden op het moment dat een verzoekschrift tot echtscheiding wordt ingediend. Tot 1 januari 2012 gold dat de gemeenschap pas werd ontbonden als de echtscheidingsbeschikking werd ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand, dus helemaal aan het eind van het scheidingstraject. Nu wordt de gemeenschap aan het begin van het scheidingstraject ontbonden.

Het gevolg hiervan is dat er geen nieuwe bestanddelen tot de gemeenschap kunnen gaan behoren. Dat betekent dat op het moment van indiening van het echtscheidingsverzoek de omvang van de gemeenschap van goederen vast staat. Wint u de loterij nadat het verzoek tot echtscheiding is ingediend, dan valt de winst niet meer in de gemeenschap. De peildatum voor bepaling van de omvang van de gemeenschap staat daarmee vast.

Peildatum waardering gemeenschap

Het gegeven dat de omvang van de gemeenschap vast staat, betekent niet dat ook de waardebepaling van de goederen die in de gemeenschap vallen vast staat. Dat is een belangrijk verschil. Op een bankrekening kunnen bedragen worden bij- of afgeschreven waardoor het saldo van dag tot dag kan wisselen en effecten fluctueren in waarde. Het is daarom van belang om ook voor de waardering van de vermogensbestanddelen die tot de gemeenschap behoren een peildatum vast te stellen.

Wanneer u niet in overleg een peildatum vaststelt, dan volgt uit de jurisprudentie dat wordt uitgegaan van de waarde ten tijde van de feitelijke verdeling.

De feitelijke verdeling vindt plaats door middel van:

  • een overeenkomst,
  • feitelijk verdelen of
  • vaststelling van de wijze van verdeling door de rechter.

Vooral wanneer de rechter de wijze van verdeling vast moet stellen, kan er door het huidige recht een behoorlijke periode zitten tussen de peildatum voor de omvang – aan het begin van het echtscheidingstraject - en de peildatum voor de waardering van de vermogensbestanddelen van de gemeenschap. Immers is de rechtelijke uitspraak, waarbij de wijze van verdeling door de rechter wordt vastgesteld vaak het einde van het echtscheidingstraject, zodat dan pas de peildatum voor de waardering van de vermogensbestanddelen van de gemeenschap vast staat.

Twee peildata terugbrengen naar een peildatum

Het verdient de voorkeur wanneer u gaat scheiden om in overleg uw gemeenschap van goederen te verdelen. Spreek zo mogelijk één peildatum af voor de omvang én de verdeling. U weet in dat geval waar u aan toe bent en risico’s met betrekking tot een mogelijke waardedaling of –stijging na de afgesproken peildatum komen voor rekening van degene die het goed toebedeeld krijgt. Dat is over het algemeen ook degene die het goed feitelijk in beheer zal hebben en dus mogelijk in staat is de waarde te beïnvloeden.

Lukt het niet in overleg een peildatum vast te stellen, realiseert u zich dan dat het ontbinden van de gemeenschap niet tot gevolg heeft dat ook de waarde van de gemeenschap vast staat.

Meer informatie?

Wilt u meer informatie of hebt u vragen over uw specifieke situatie, neem dan gerust contact met mij op of een van de andere familierechtspecialisten.