Als je als ondernemer gaat scheiden, komen complexe financiële en juridische kwesties om de hoek kijken. Een juridisch vraagstuk dat vaak over het hoofd wordt gezien, is de schuld in rekening-courant bij je eigen B.V.

Als je regelmatig geld opneemt bij jouw eigen B.V. via de rekening-courant om uitgaven voor privédoeleinden toe doen, dan is dit een flexibele manier om tijdelijk privé-uitgaven te financieren, maar je moet de schuld in rekening-courant in principe wel aan de B.V. terugbetalen.

Bij een echtscheiding roept de schuld in rekening-courant veel vragen op:

  1. Moet die schuld wel of niet worden meegenomen in de verdeling van de (beperkte) gemeenschap of verrekening op grond van de huwelijkse voorwaarden, of blijft deze volledig voor jouw rekening als ondernemer?
  2. Van welke peildatum voor de schuld moet bij verdeling of verrekening worden uitgegaan?
  3. Welke rol speelt deze schuld bij de waardering van de aandelen?
  4. Welke rol speelt deze schuld bij de alimentatiekwestie?
  5. Hoe zit het met de fiscale gevolgen?
deel 1

Verdelen, verrekenen en peildatum 

Voordat ik verderga op de vragen 1 en 2, leg ik eerst het onderscheid uit tussen de (beperkte) gemeenschap van goederen en huwelijkse voorwaarden. 

Gemeenschap van goederen

Ben je als ondernemer gehuwd in algehele gemeenschap van goederen (voor 2018) of beperkte gemeenschap van goederen (na 2018)? Dan vallen zowel bezittingen als schulden in de gemeenschap. Dit betekent dat jouw schuld in rekening-courant in principe volledig in de verdeling wordt meegenomen en voor rekening van jou en je ex-partner komt.

Uitzonderingen zijn:

  • als de schuld bijvoorbeeld uitsluitend door jou is aangegaan voor privédoeleinden, of
  • als er bewijs is van een privé overeenkomst met de onderneming.

Huwelijkse voorwaarden

Alle huwelijkse voorwaarden zijn weer anders. Het is afhankelijk van de inhoud van de huwelijkse voorwaarden of de schuld in rekening-courant in de verrekening wordt meegenomen. Als in de huwelijkse voorwaarden een periodiek verrekenbeding is opgenomen dat nooit is uitgevoerd, kan dit alsnog leiden tot een volledige verrekening van de schuld in rekening-courant.

Ook hier gelden de uitzonderingen:

  • als de schuld bijvoorbeeld uitsluitend door jou als ondernemer is aangegaan voor privédoeleinden, of
  • als er bewijs is van een privé overeenkomst met de onderneming.

Waaraan zijn de uitgaven in rekening-courant besteed?

Om goed te kunnen beoordelen of de schuld in rekening-courant in de verdeling of verrekening volledig of deels moet worden meegenomen, is het in beide situaties relevant waar de uitgaven in rekening-courant aan zijn besteed. Hiervoor is van belang om de specificatie in rekening-courant op te vragen en te beoordelen.

Jouw uitgaven in privé komen voor jouw rekening. Denk hierbij aan:

  • de uitgaven voor jouw advocaat bij scheiding,
  • uitgaven voor jouw eigen huishouding na feitelijk uiteengaan,
  • een nieuw horloge,
  • vakantie na uiteengaan,
  • ect.

De uitgaven voor jouw ex-partner in privé komen voor zijn of haar rekening. Denk hierbij aan uitgaven van de creditcard van de zaak voor bijvoorbeeld nieuwe meubels voor de nieuwe woning van jouw ex-partner.

De uitgaven voor gezamenlijke doeleinden komen voor gezamenlijke rekening. Denk hierbij aan:

  • kosten van de gezamenlijke huishouding,
  • betaling IB belastingen,
  • levensonderhoud en de kinderen.

Van welke peildatum moet worden uitgegaan?

Als de schuld verdeeld of verrekend moet worden en de hoogte van de schuld fluctueert op diverse data sterk, dan maakt het nogal een verschil van welke peildatum wordt uitgegaan.

Bij verdeling wordt in principe uitgegaan van de schuld in rekening-courant op de datum van indiening van het echtscheidingsverzoek of de datum van de feitelijke verdeling.

Bij huwelijkse voorwaarden hangt het af van de afspraken in de huwelijkse voorwaarden over de peildatum. Vaak wordt daarin ook uitgegaan van de datum van indiening van het verzoekschrift.  

Op grond van de redelijkheid en billijkheid kan er zowel door de rechter, als door jullie in onderling overleg van deze wettelijke peildata worden afgeweken.

Voorkom verrassingen, wees proactief

Wat kun je als ondernemer doen?

Houd privé en zakelijk gescheiden

Gebruik de rekening-courant niet als een flexibele privé-rekening. Zorg voor een duidelijke scheiding tussen zakelijke en persoonlijke financiën.

Leg afspraken vast

werk met duidelijke leenovereenkomsten tussen jezelf en je B.V. Dit voorkomt discussies over de terugbetalingsverplichting.

Laat je huwelijkse voorwaarden checken

Stem af met een advocaat of mediator of je huwelijkse voorwaarden duidelijk genoeg zijn over de verdeling van zakelijke schulden.

Voorkom financiële verrassingen bij echtscheiding: neem proactieve stappen

Een echtscheiding is al ingewikkeld genoeg zonder financiële verrassingen. Door vooraf bewust om te gaan met je rekening-courant en de impact hiervan bij een scheiding, voorkom je onaangename verrassingen en zorg je voor een eerlijke en voorspelbare afwikkeling.

Heb je vragen over jouw situatie? Neem dan contact op met mij of een van de overige echtscheidingsadvocaten of mediators.

In mijn volgende artikelen behandel ik de vragen 3 t/m 5: waardering aandelen, alimentatie en fiscale aspecten.