Bij een faillissement heeft de curator een aantal wettelijke rechten om informatie van de gefailleerde te vergaren. Daartoe behoort het recht om de post van gefailleerde in te zien. Na het uitspreken van het faillissement wordt dan ook direct een postblokkade ingesteld: de aan gefailleerde geadresseerde post wordt rechtstreeks naar de curator doorgestuurd door het postbedrijf. Maar geldt dat ook voor e-mail?

Een e-mailblokkade bestaat (nog) niet. Aangezien zakelijke communicatie voor een groot deel via e-mail verloopt, willen curatoren ook inzage in de e-mailcorrespondentie. Die bevindt zich vaak onder ‘derden’ (bijvoorbeeld een service-provider of de harde schijf van de privé laptop van de directeur). Een toenemend aantal procedures gaat over de vraag welke rechten de curator in dat verband heeft.

E-mail behoort tot de administratie van failliet

De curator heeft niet alleen het recht om post van failliet te (laten) onderscheppen en te openen, maar ook om de administratie van de failliet onder zich te nemen. Lagere rechters oordelen dat e-mail van en aan gefailleerde tot de administratie behoort en dat de curator dus deze e-mail onder zich mag nemen. Curatoren kunnen langs deze weg dan ook de e-mail inzien, ook al valt e-mail dus (nog) niet onder de postblokkade.

Hoe zit het met e-mail die extern is opgeslagen?

Ook het feit dat de e-mail niet op apparatuur van de gefailleerde is opgeslagen, hoeft geen beletsel te vormen. In de rechtspraak tekent zich een beeld af waarbij aan de curator vergaande rechten worden toegekend.

Indien de mail zich bevindt op apparatuur van een ‘echte derde’, zoals bijvoorbeeld een voormalige werknemer, dan kan er nog aanleiding zijn om de toegang aan voorwaarden te verbinden. Denk daarbij aan het vooraf laten filteren van de mail door een forensisch accountant.

Ook is daarbij van belang of er wordt gemaild via het domein van gefailleerde of via een privé mailadres. Wanneer het echter gaat om een zakelijke mailserver waarvan gefailleerde zelf gebruik heeft gemaakt, dan is de curator bevoegd om van de inhoud van die server kennis te nemen, ook al betreft het informatie van derden (waaronder privécorrespondentie). Aldus het Hof Den Haag in een recente uitspraak.

Wel behoort de curator zich daarbij, met het oog op de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer van de schuldenaar en derden, terughoudend op te stellen en mag hij over de inhoud van privécorrespondentie geen informatie aan derden verstrekken, tenzij dit noodzakelijk is voor het voldoen aan een wettelijke verplichting, het beheer en vereffening van de boedel of een zwaarwegend maatschappelijk belang zulks vergt.

Toekomstige wetswijzigingen

Al langere tijd wordt erover nagedacht om e-mail onder het grondwettelijk beschermde ‘briefgeheim’ te vatten. Daartegenover staat een voorgestelde wetswijziging die een nog verdergaande medewerkingsverplichting voor (bestuurders van) gefailleerden in het leven roept ter versterking van de positie van de curator en ter bestrijding van (faillissements)fraude. Al met al een vraagstuk dat sterk in ontwikkeling is en waar de komende jaren het laatste woord nog niet over is gezegd.

Meer informatie?

Wilt u meer weten over de bevoegdheden van een curator bij een faillissement of over faillissementen in het algemeen, neem gerust contact op met mij of een van de overige insolventiespecialisten.