Moet een accountant of administratiekantoor de administratie van een failliete klant gratis aan de curator geven?

Wanneer een klant failliet gaat, kan dat complexe en vervelende situaties opleveren voor accountants en administratiekantoren. Wat zijn je rechten en plichten in een dergelijke situatie? En hoe verhoudt zich dat tot de rol van de curator? In dit artikel beantwoord ik de vraag of je verplicht bent de administratie van een failliete klant zonder betaling over te dragen aan de curator.

Administratie aan de curator overdragen: verplichting voor kantoren

Kort samengevat: ja. In geval van faillissement is het kantoor verplicht om de administratie af te geven aan een curator. Dit is niet anders als de administratie bewerkt of samengesteld is door het kantoor. Hoewel de curator een redelijke vergoeding verschuldigd is voor de kosten die gepaard gaan met het verstrekken van de administratie, is het mogelijk dat er geen financiële middelen in de boedel beschikbaar zijn om te betalen. In dat geval moet je als kantoor dan genoegen nemen met een onbetaalde boedelvordering. Je kunt geen beroep doen op een retentierecht.

Recht op een redelijke vergoeding

In een recente rechtszaak weigerde een administratiekantoor de (digitale) administratie af te geven, tenzij tegen betaling. Hier bleek het kantoor in eerste instantie recht op te hebben. De wetsgeschiedenis geeft aan dat er recht bestaat op een ‘redelijke’ vergoeding. Maar dit beperkt zich tot de kosten voor het aanleveren van de informatie en niet op openstaande rekeningen van vóór datum faillissement. Openstaande rekeningen van voor datum faillissement vallen hier niet onder. In gevallen waarin de boedel leeg is, moet het administratiekantoor de administratie blijven verstrekken, ook al resulteert dit in een onbetaalde boedelvordering.

Ook bewerkte bestanden vallen onder de verplichting

De rechtbank stelde ook vast dat de bewerkte bestanden die door het administratiekantoor zijn opgesteld, moeten worden overhandigd. Dit is logisch, anders krijgt de curator niet wat hij nodig heeft om zijn werk te kunnen doen. Administratiekantoren stellen de administratie op basis van input van ondernemers. Als de curator deze niet kan opvragen, wordt het doel van de wet niet bereikt.

Administratie in de cloud: hoe om te gaan met toegang?

De curator wil meestal de financiële administratie uit een boekhoudpakket. Vaak zijn deze gegevens in de cloud opgeslagen. De curator kan de leverancier van het boekhoudpakket om toegang vragen of het administratiekantoor vragen om de administratie te verstrekken. De bijbehorende redelijke kosten moeten door de boedel worden vergoed. Dit gaat alleen over het eenmalig ter beschikking stellen van de administratie, niet over voortdurende dienstverlening. Zelfs wanneer de boedel ‘leeg’ is, blijft de verplichting voor het administratiekantoor bestaan om de administratie te verstrekken., wat kan resulteren in een onbetaalde boedelvordering.