Het niet uitgevoerde periodieke verrekenbeding bij echtscheiding

Bij een huwelijk met huwelijkse voorwaarden wordt vaak een periodiek verrekenbeding opgenomen. Volgens een periodiek verrekenbeding dienen echtgenoten jaarlijks hun overgespaarde inkomsten te verrekenen. Dit houdt in dat echtgenotes hun vermogen gescheiden houden maar het inkomen wel delen. Helaas geven echtgenoten in de praktijk zelden uitvoering aan dit periodiek verrekenbeding, dit veroorzaakt vaak problemen bij een echtscheiding.

Het niet uitgevoerd periodiek verrekenbeding bij echtscheiding

Bij echtscheiding leidt dit tot complicaties, er moet dan met terugwerkende kracht over al die jaren verrekend worden. Dat is bijna ondoenlijk vanwege het ontbreken van de gegevens en de complexe berekening.

De meer eenvoudige oplossing is opgenomen in de wet: Het uitgangspunt bij een niet uitgevoerd periodiek verrekenbeding is dat wordt vermoed dat al het vermogen dat op de peildatum (datum indiening verzoekschrift echtscheiding) aanwezig is, in beginsel tot het te verrekenen vermogen behoort en 50/50 verrekend dient te worden.

Vermogen buiten verrekening houden

Als een van de echtgenoten kan aantonen dat een goed niet tot het te verrekenen vermogen behoort blijft het echter buiten de verrekening. Dit is aan de orde als een goed al voor het huwelijk in het bezit was van één van de echtgenoten of als dit vermogen uit schenking of erfenis afkomstig is. Het gaat er hier dus om dat de echtgenoot moet aantonen dat er geen overgespaard inkomen is geïnvesteerd of opgepot in het goed. Het gaat er dus niet om op wiens naam het goed staat, maar om de vraag hoe het goed is gefinancierd. Kan worden aangetoond dat het is gefinancierd uit privévermogen en niet uit overgespaard inkomen dan blijft het goed buiten de verrekening.

Inventarisatie van het vermogen bij echtscheiding

In de praktijk zal er bij echtscheiding een inventarisatie van het vermogen moeten plaatsvinden waarbij er drie categorieën zijn: privévermogen echtgenoot 1, privévermogen echtgenoot 2 en gemeenschappelijk vermogen.

Alle privé vermogensbestanddelen van beide echtgenoten behoren in beginsel tot het te verrekenen vermogen en worden per peildatum (indiening verzoekschrift) 50/50 verrekend tenzij kan worden aangetoond dat het goed niet tot het te verrekenen vermogen behoort.

Alle gezamenlijke vermogensbestanddelen moeten fiftyfifty verdeeld worden, daarvoor geldt als peildatum waardering de datum waarop feitelijk verdeeld wordt.

In de praktijk zien we complicaties als het gaat om de echtelijke woning en de onderneming.

Complicaties bij echtelijke woning

Als de woning al voor het huwelijk eigendom was van een van de echtgenoten betekent dat niet dat de waarde van de woning dus niet verrekend hoeft te worden. Er wordt tijdens het huwelijk vaak op de hypothecaire geldlening afgelost uit overgespaard inkomen of er zijn verbouwingen gedaan uit overgespaard inkomen. Hierdoor heeft de andere echtgenoot toch aanspraak op een deel van de waarde van de woning.

Complicaties bij eigen onderneming

Als de aandelen van de onderneming al voor het huwelijk eigendom waren van een van de echtgenoten betekent dat eveneens niet dat de waarde van de aandelen niet verrekend hoeft te worden. Er kan namelijk sprake zijn van opgepotte winsten in de onderneming die, afhankelijk van de bewoordingen in de huwelijkse voorwaarden, voor verrekening in aanmerking komen en dus alsnog verrekend moeten worden.

Het een en ander is uiteraard afhankelijk van wat er precies in de huwelijkse voorwaarden is opgenomen over het inkomstenbegrip, over het periodieke verrekenbeding en/of ondernemingswinsten daar al dan niet onder vallen, de peildatum, etc.

Finaal verrekenbeding

Verder is het niet uitgevoerde periodieke verrekenbeding ondergeschikt aan een in de huwelijkse voorwaarden opgenomen finaal verrekenbeding. Het finaal verrekenbeding heeft voorrang op het niet uitgevoerde periodieke verrekenbeding. In dat geval moet dus gewoon het finale verrekenbeding in de huwelijkse voorwaarden worden gevolgd.