Als ondernemer bent u druk met het runnen van uw bedrijf. Al die gelukkige jaren tijdens het huwelijk verkeert u in de veronderstelling dat uw onderneming ‘veilig’ is. U hebt immers niet voor niets huwelijkse voorwaarden opgemaakt, toch? Bieden de huwelijkse voorwaarden deze bescherming nog wel? Het antwoord op deze vraag is niet eenvoudig: dat hangt namelijk af van de inhoud van uw huwelijkse voorwaarden en of er tijdens het huwelijk uitvoering is gegeven aan de huwelijkse voorwaarden.

Het opmaken van huwelijkse voorwaarden is maatwerk. Bedenk goed wat u wilt. Wij helpen u op weg door een drietal veelvoorkomende afspraken te bespreken die bij huwelijkse voorwaarden worden gemaakt.

Koude uitsluiting; vol met valkuilen

In de volksmond staat de koude uitsluiting bekend als: ‘er is niets gemeenschappelijk tussen echtgenoten’. Dat is een misvatting. Trouwen onder koude uitsluiting betekent dat u ieder eigen vermogen heeft tijdens het huwelijk en dat er dus geen huwelijksgemeenschap is. Dat er geen huwelijksgemeenschap is, wil niet zeggen dat er geen gezamenlijke bezittingen kunnen zijn.

Een eerste valkuil is de vermenging van vermogen van echtgenoten. Als bijvoorbeeld het vermogen van de vrouw wordt gebruikt voor de oprichting van de onderneming van de man. De vrouw heeft, als de onderneming in waarde is toegenomen, in de meeste gevallen recht op een waardevermeerdering van haar investering. Deze waardevermeerdering kan voor onverwachte problemen zorgen bij een echtscheiding als de vordering van de vrouw (te) hoog is.

Houdt u er bovendien rekening mee dat het ouderdomspensioen dat tijdens het huwelijk is opgebouwd, gedeeld wordt tussen beide echtgenoten op grond van de wet (Wet Verevening Pensioenrechten). Ook als u onder koude uitsluiting bent gehuwd. Uiteraard kan de pensioenverevening worden uitgesloten in de huwelijkse voorwaarden. Neem dit dan wel expliciet op in de huwelijkse voorwaarden.

Tot slot, de echtgenoot zonder inkomen deelt door de koude uitsluiting niet mee in de inkomsten en vermogensopbouw van de ander. Tijdens het huwelijk is dit geen probleem. Na het huwelijk, bij een eventuele echtscheiding of overlijden, behoudt ieder wat hij heeft verdiend en gespaard. De echtgenoot zonder inkomen komt hierdoor met lege handen te staan. Dat is natuurlijk oneerlijk. U voorkomt dit door periodiek of finaal te verrekenen.

Finaal verrekenbeding; soms onaangename verrassingen

In combinatie met de koude uitsluiting kunt in de huwelijkse voorwaarden een finaal verrekenbeding opnemen. Het finaal verrekenbeding houdt in dat er tijdens het huwelijk gescheiden vermogens zijn. En dat u en uw echtgenoot bij het einde van het huwelijk (echtscheiding of overlijden) verrekenen alsof er een gemeenschappelijk vermogen was.

Een finaal verrekenbeding kan soms voor onaangename verassingen zorgen. De onderneming is nl. niet uitgezonderd van het ‘te verrekenen vermogen’. Tijdens het huwelijk verkeert u in de veronderstelling dat de onderneming alleen van u is. Strikt genomen is dat ook zo. Maar let wel, bij echtscheiding verandert dit.

U dient namelijk finaal te verrekenen. Al het vermogen wordt dan ineens gemeenschappelijk en de waarde van de onderneming moet worden afgerekend. U voorkomt dit door uw onderneming uit te sluiten van het ‘te verrekenen vermogen’.

Het periodiek verrekenbeding; vergeet niet te verrekenen

Het periodiek verrekenbeding is veruit de meest voorkomende afspraak die wordt gemaakt in de huwelijkse voorwaarden. Het periodiek verrekenbeding houdt in dat u afspreekt om jaarlijks het inkomen en vermogen fifty fifty met elkaar te verdelen. Het eerste knelpunt bij een periodiek verrekenbeding is dat u vergeet jaarlijks te verrekenen. Dat kan tot grote problemen leiden. Vergeet u te verrekenen, dan kan het zo zijn dat al het aanwezige vermogen bij echtscheiding moet worden verdeeld

Het tweede grote probleem is dat u vaak niet weet wat u moet verrekenen. Vooral bij een onderneming is het lastig te bepalen wat bijvoorbeeld onder ‘netto inkomsten’ wordt verstaan. Deze onduidelijkheid leidt er vaak toe dat u nalaat tijdens het huwelijk te verrekenen. Gevolg hiervan is dat u alsnog aan het einde van de rit de aandelenwaarde of de winst moet delen met uw echtgenoot.

Besluit u een verrekenbeding op te nemen in uw huwelijkse voorwaarden, dan is het van groot belang het inkomensbegrip goed te benoemen. Laat u zich daarbij adviseren door uw accountant en/of uw fiscalist. U voorkomt daarmee onaangename verassingen bij een eventuele echtscheiding.

Maak tussendoor de balans op

Het opmaken van huwelijkse voorwaarden is maatwerk. De notaris zal met u goed moeten doorspreken wat uw bedoeling is en wat u beiden wilt. Voor u als ondernemers is het daarnaast belangrijk de huwelijkse voorwaarden periodiek onder te loep te nemen, dat kan problemen bij het einde van het huwelijk voorkomen.

Heeft u behoefte aan deskundig advies over de inhoud van uw huwelijkse voorwaarden of wilt u dat wij u bijstaan in een procedure? Neem gerust contact met mij op of een van de overige familierechtspecialisten.