Als u de keuze heeft gemaakt om uw familiebedrijf te gaan verkopen en u een vendor due diligence heeft verricht, wordt het tijd dat u een keuze maakt over de wijze van verkoop. De beste en voor u meest interessante keuze daarin hangt niet alleen af van juridische afwegingen, maar uiteraard ook van fiscale en bedrijfseconomische overwegingen die ten grondslag liggen aan de koop/verkoop.

Hoofdvormen fusies of overnames

Doorgaans worden de volgende drie hoofdvormen van fusies of overnames onderscheiden:

1. Een juridische fusie 

Deze vorm van fusie behelst een volledige juridische samensmelting van verschillende rechtspersonen. Anders dan de hierna te bespreken fusievormen, die niet specifiek in de wet zijn geregeld, heeft de juridische fusie een wettelijke basis.

Een bestaande of een nieuw opgerichte ('verkrijgende') rechtspersoon neemt bij een juridische fusie het vermogen (alle activa en alle passiva) van één of meer andere ('verdwijnende') rechtspersonen over onder algemene titel. De vermogens van de fuserende rechtspersonen gaan van rechtswege één geheel vormen.

De aandeelhouder(s) van de verdwijnende vennootschap worden van rechtswege aandeelhouder(s) van (een groepsmaatschappij van) de verkrijgende vennootschap. De verdwijnende vennootschap houdt op te bestaan, zonder dat het vermogen wordt vereffend.

Ten aanzien van de werknemers geldt dat hun rechten en verplichtingen bij deze vorm van fusie van rechtswege overgaan op de verkrijgende rechtspersoon, zodat de bepalingen ter zake van overgang van onderneming niet van toepassing zijn.

2. Een aandelenfusie

De aandelenfusie is een andere wijze om indirect zeggenschap te verkrijgen over een andere onderneming. Bij een aandelenfusie verwerft een bestaande of een nieuw opgerichte ('overnemende') rechtspersoon alle of ten minste de meerderheid van de aandelen in een andere vennootschap. Ook kunnen bij deze vorm van fusie preferente aandelen worden verkregen waaraan bijzondere zeggenschapsrechten zijn verbonden. In principe wijzigt bij deze fusievorm dus enkel de eigenaar van de aandelen. 

Anders dan bij een juridische fusie, blijft bij een aandelenfusie de overgenomen vennootschap bestaan en blijven de vennootschappen hetzelfde. De overnemende vennootschap verkrijgt evenwel de zeggenschap over deze overgenomen vennootschap.

Nu een aandelenfusie geen wijziging brengt in het werkgeverschap, verandert ook niets in de positie van de werknemers. De wetsartikelen inzake overgang van onderneming zijn ook niet van toepassing.

3. Een bedrijfsfusie 

Bij deze laatste hoofdvorm van fusie verwerft een ('verkrijgende') rechtspersoon de activiteiten van de onderneming of een onderdeel van de onderneming toebehorend aan een andere rechtspersoon. Deze fusievorm wordt ook wel activa-passiva transactie genoemd. Dit houdt in dat bepaalde activa en passiva worden overgedragen. 

Het is daarbij niet noodzakelijk dat ook de passiva worden overgenomen. Indien passiva worden overgenomen, zullen de crediteuren hun medewerking moeten verlenen voor deze overdacht door het verlenen van hun toestemming. De crediteuren krijgen immers een nieuwe schuldenaar.

Anders dan bij een juridische fusie en een aandelenfusie, zijn bij een bedrijfsfusie de wetsartikelen inzake van overgang van onderneming wel van toepassing. Dit houdt in dat de werknemers, die werkzaam zijn in (het onderdeel van) de onderneming die wordt overgedragen, door de overdracht van rechtswege in dienst treden van de verkrijgende onderneming, met behoud van rechten en plichten.

Fusie-/overnamevorm vaststellen

Het onderscheid tussen fusie en overname en bovenvermelde fusievormen is zowel voor de juridische, als ook voor de financiële en fiscale afwegingen van belang. Het beïnvloedt namelijk de rol van de adviseurs die de transactie begeleiden. Ook heeft het gevolgen voor de inhoud van de juridische documentatie en kan een bepaalde keuze soms grote fiscale gevolgen hebben. Denk hierbij aan wel of geen afschrijvingspotentieel.

Het is daarom goed om voorafgaand aan de onderhandelingen met de koper/verkoper voor ogen te hebben welke mogelijkheden van fusie en overname er zijn en daarbij te bepalen welke mogelijkheid c.q. fusievorm voor u tot het beste, meest interessante en aldus gewenste resultaat leidt.

Bent u van plan om uw bedrijf te verkopen of heeft u een bedrijf op het oog om te kopen?

Neem gerust contact met mij op of een van de overige overnamespecialisten. Wij verzorgen uw overname van A tot Z!