Wanneer van de bevoegdheid om faillissement aan te vragen oneigenlijk gebruik wordt gemaakt, kan sprake zijn van misbruik van faillissementsrecht. Wordt dit bewezen, dan zal de rechter het uitgesproken faillissement ‘terugdraaien’. Maar wanneer is nu sprake van misbruik van faillissementsrecht?

Veel voorkomende vorm van misbruik van faillissementsrecht: doorstart

U bent waarschijnlijk wel bekend met de ‘doorstartproblematiek’: het spanningsveld tussen een behoud van arbeidsplaatsen in geval van een succesvolle doorstart en het voorkomen van ‘doorgekookte doorstarts’ met dezelfde eigenaren, die er slechts toe dienen om werknemers ‘goedkoop’ (zonder transitievergoeding) te lozen. 

Indicatoren misbruik van faillissementsrecht

Er zijn echter meer soorten van misbruik van faillissementsrecht. Het kan in allerlei vormen voorkomen. Er zijn in de loop der jaren een aantal indicatoren ontwikkeld in de rechtspraak, waaruit - in onderlinge samenhang - kan blijken dat sprake is van misbruik van faillissementsrecht:

  1. Een onderneming vraagt eigen faillissement aan.
  2. Financiële noodzaak - indien aanwezig - vloeit (onder meer) voort uit een overschot aan personeel.
  3. De aanvraag van faillissement vindt plaats kort nadat ontslagvergunningen of collectief ontslag zijn geweigerd of kort na het intrekken van ontbindingsverzoeken.
  4. Op het moment van faillietverklaring ligt reeds een uitgebreid plan voor de doorstart klaar.
  5. De bedrijfsactiviteiten van de onderneming worden voortgezet in een andere rechtspersoon of personenvennootschap door de bestuurders of verwante rechtspersonen of er zijn op andere wijze nauwe banden tussen de verkrijger en de vervreemder.
  6. De verkrijger wil de onderneming alleen in afgeslankte vorm overnemen.

Uiteraard zijn er meer omstandigheden waarin sprake kan zijn van misbruik van faillissementsrecht. Een voorbeeld is een faillissementsaanvraag als puur incasso- en pressiemiddel, in plaats van een reguliere dagvaardingsprocedure,  zeker in het geval dat de schuldenaar op dat moment nog genoeg te vereffenen vermogen bezat. 

 

Ook is sprake van misbruik van faillissementsrecht als de faillissementsaanvraag er puur toe dient te leiden dat de curator een procedure zal voeren, terwijl te vereffenen vermogen ontbreekt.

 

Meer weten over misbruik van faillissementsrecht?

Heeft u vragen over een doorstart en/of misbruik van faillissementsrecht? Aarzel niet om contact op te nemen met mij of één van mijn collega-curatoren van RWV