In het Bouwbesluit 2012 is opgenomen dat het met ingang van 1 januari 2023 verboden is om een kantoorgebouw in gebruik te nemen zonder geldig energieprestatiecertificaat (EPC) label C. Recent bleek uit een nieuwsbericht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland dat ruim 60% van de kantoorgebouwen nog niet aan de eisen voldoet. Terwijl er relatief beperkte maatregelen nodig zijn om energielabel C te bereiken! De eisen van het Bouwbesluit 2012 en de te nemen maatregelen licht ik u dan ook graag toe.  

Definitie kantoorgebouw in de zin van het Bouwbesluit 2012

Energielabel C is verplicht voor kantoorgebouwen. Het Bouwbesluit 2012 definieert een kantoorgebouw als een (deel van een) gebouw met uitsluitend één of meer kantoorfuncties en nevenfuncties daarvan. Een kantoorfunctie houdt een gebruiksfunctie voor administratie in. Bijvoorbeeld een accountantskantoor, adviesbureau of verzekeringsmaatschappij. In de praktijk bieden deze begrippen niet altijd uitkomst. Gebouwen kunnen bijzonder in elkaar zitten of meerdere gebruiksbestemmingen hebben. Of sprake is van een kantoorgebouw dient dan uitgelegd te worden aan de hand van de bouwkundige en functionele verbondenheid van het gebouw. 

Energielabel C geldt voor het hele kantoorgebouw

De scope van het begrip kantoorgebouw is van belang voor het toepassingsbereik van de labelplicht. De labelplicht geldt namelijk voor het hele kantoorgebouw én nevenfuncties. Het kantoorgebouw mag niet worden opgedeeld om onder het toepassingsbereik van de labelplicht uit te komen. 

Uitzonderingen op de labelplicht

De labelplicht is niet op alle kantoorgebouwen van toepassing. Er gelden grofweg vijf uitzonderingen:

  1. De gebruiksoppervlakte van het kantoorgebouw én nevenfuncties is minder dan 100 m2;
  2. Het gebouw waar het kantoorgebouw deel van uitmaakt heeft als hoofdfunctie geen kantoorfunctie, doordat de kantoorfunctie minder dan 50% van het totale oppervlakte van het gebouw uitmaakt. Bijvoorbeeld kantoren in detailhandel, hotels en horecabedrijven;
  3. Alle kantoorgebouwen die zijn aangewezen als Rijks-, provinciaal of gemeentelijk monument, met uitzondering van kantoorgebouwen die alleen vallen onder Beschermd stads- en dorpsgezicht (ruim 400 gebieden in Nederland). Deze vallen wél onder de labelplicht!;
  4. Kantoorgebouwen die binnen 2 jaar worden onteigend, gesloopt of getransformeerd;
  5. Kantoorgebouwen waarvan de investeringen om energielabel C te realiseren een terugverdientijd hebben van meer dan 10 jaar.

Welke maatregelen zijn nodig om energielabel C te bereiken?

Eerder heeft het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) op basis van een referentiekantoorgebouw berekend welke maatregelen nodig zijn om tot energielabel C respectievelijk B en A te komen. In de tabel hieronder staan de te nemen maatregelen per energielabel benoemd.

Bron: EIB

Voor kantoorgebouwen met energielabel G zijn ingrijpende maatregelen nodig, doordat de binnen- en buitenschil van het kantoorgebouw moet worden aangepast. Op korte termijn zal in deze kantoorgebouwen dus veel moeten worden geïnvesteerd. Daar staat tegenover dat op de energiekosten van deze kantoorgebouwen ook het meest kan worden bespaard.

Voor kantoorgebouwen met energielabel F of hoger, grosso modo gebouwd vanaf het jaar 1974, zijn voornamelijk investeringen nodig die van installatietechnische aard zijn. Door oude Tl-verlichting met LED verlichting te vervangen en een veegpulsschakeling (tijdschakelklok) te installeren kunt u uw kantoorgebouw relatief eenvoudig verduurzamen.

Gaat u verbouwen? Zorg dat u voldoet aan de eisen van het Bouwbesluit 2012 en let op strengere voorschriften

Bij verbouw van een bestaand kantoorgebouw dient u te voldoen aan het voorgeschreven kwaliteitsniveau van het Bouwbesluit 2012. In zijn algemeenheid is dit het rechtens verkregen niveau. Ook wel het actuele kwaliteitsniveau dat in het verleden bij de bouw of verbouw van het kantoorgebouw van toepassing was. Maar let op! Afhankelijk van de aard, omvang en soort verbouwingswerkzaamheden kunnen - in plaats van het rechtens verkregen niveau - strengere voorschriften van toepassing zijn, zoals die van nieuwbouw. Dit vindt u per voorschrift terug in het Bouwbesluit 2012.

Voor het gedeeltelijk vervangen van lichtinstallaties gelden de eisen van het Bouwbesluit 2012. Dit is anders als u de complete lichtinstallaties in het kantoorgebouw vervangt

Een van de maatregelen die noodzakelijk is om energielabel C te bereiken, is het vernieuwen van lichtinstallaties in kantoorgebouwen. Voor het gedeeltelijk veranderen, vernieuwen of vergroten van lichtinstallaties is op basis van het Bouwbesluit 2012 het rechtens verkregen niveau van toepassing. In de meeste gevallen zal echter de complete lichtinstallatie van het kantoorgebouw worden vervangen. Op het geheel vernieuwen van lichtinstallaties zijn de nieuwbouwvoorschriften van toepassing. Ook voor een bestaand kantoorgebouw. U moet hier dus aansluiten bij de huidige eisen van de tijd.

Houd er daarnaast rekening mee dat bouwkundige aanpassingen in het kantoorgebouw als gevolg van het vernieuwen van de lichtinstallatie vallen onder de andere hoofdstukken van het Bouwbesluit 2012 en apart moeten worden beoordeeld op het vereiste kwaliteitsniveau.

Houd ook alvast rekening met energielabel A vanaf 2030!

De verduurzaming van kantoorgebouwen stopt niet na 1 januari 2023. De kans is groot dat over niet al te lange tijd energielabel A voor kantoorgebouwen vanaf 2030 zal worden verplicht. De maatregelen tussen energielabel C en energielabel A vergen investeringen die zich minder snel terug zullen verdienen. Bovendien komt daar meer bij kijken. Bijvoorbeeld door het kantoorgebouw te ventileren met een systeem voor het binnenklimaat. Laat u dus tijdig adviseren hoe u het beste kunt verduurzamen en voor welke subsidies u mogelijk in aanmerking komt.

Heeft u vragen over het energielabel C voor kantoorgebouwen, het Bouwbesluit 2012 of de toepassing daarvan?

Neem dan gerust contact op met mij of een van de andere vastgoedadvocaten. Wij helpen u graag verder.