Familierechtelijke zaken

Vaststelling en ontkenning vaderschap

Wordt een kind tijdens een huwelijk of geregistreerd partnerschap geboren, dan is de moeder van het kind de juridische moeder. Jij bent als haar man de juridische vader. Zelfs als je niet de biologische vader bent. Als je ook de biologische vader van het kind bent, dan is er voor de vaststelling van het vaderschap geen verdere actie noodzakelijk.

Op het moment dat het kind buiten een huwelijk of geregistreerd partnerschap geboren wordt, heeft het kind juridisch gezien alleen een moeder. Dan wil je aanspraak kunnen maken op jouw rechten als vader.

Als je niet de biologische vader bent en je wel op grond van de wet wordt beschouwd als de juridische vader van een kind, kan je het vaderschap ook ontkennen.

Curatele, bewind en mentorschap

Het kan voorkomen dat een meerderjarige om uiteenlopende redenen niet, althans niet geheel, in staat wordt geacht zijn of haar belangen behoorlijk te behartigen. In een dergelijk geval zijn er curatele, bewind en mentorschap maatregelen. De maatregelen dienen ter bescherming van de betrokkene tegen anderen die misbruik van deze situatie kunnen maken, maar ook ter bescherming en ondersteuning van de betrokkene zelf. Die bijvoorbeeld geld uitgeeft dat hij niet heeft. Door het opleggen van een van deze maatregelen wordt de betrokkene (gedeeltelijk) handelingsonbekwaam. Er bestaan tussen curatele, bewind en mentorschap grote verschillen als het gaat om de reikwijdte en de invloed op de meerderjarige.

Gezag en omgang

Ieder kind heeft een vader en een moeder. Wordt een kind gedurende een huwelijk geboren, dan hebben ouders automatisch samen het ouderlijk gezag over hun kinderen. Wordt een kind geboren uit een niet-geregistreerde relatie (dus niet uit een huwelijk of een geregistreerd partnerschap) dan heeft alleen de moeder automatisch het ouderlijk gezag. Op verzoek van beide ouders kan gezamenlijk ouderlijk gezag gevestigd worden. De medewerking van de moeder is daarvoor altijd vereist. Krijgt de vader die niet, dan kan hij op grond van de wet en rechtspraak aan de rechter vragen samen met de moeder belast te worden met het gezag. 

Kinderbeschermingsmaatregelen

Als de ontwikkeling van kinderen (geestelijk of lichamelijk) ernstig wordt bedreigd, kan de rechter een aantal jeugdbeschermingsmaatregelen opleggen. De Staat kan hiermee ingrijpen in de situatie. De rechter kan: 

1. besluiten om een ondertoezichtstelling uit te spreken;
2. besluiten tot een machtiging voor een uithuisplaatsing;
3. overgaan tot de ontheffing of de ontzetting uit ouderlijk gezag van een van de ouders (of beiden).

Adoptie

Door nieuwe wetgeving zijn de mogelijkheden voor adoptie de laatste jaren verruimd. Zo kun je een kind uit Nederland of het buitenland adopteren. Als stiefouder kun je adopteren. En adoptie kan na een draagmoederschap traject.

Door een kind te adopteren word je de juridische ouder van een kind met alle rechten en plichten die daarbij horen. Het is dan ook belangrijk dat je weet wat jouw juridische positie is en dat je je laat adviseren over de (on)mogelijkheden van adoptie in het woud van specifieke regels en voorschriften. 

Naamrecht

Als Nederlandse inwoner heb je een naam, die bestaat uit een voornaam en een achternaam. Maar wat nu als je om bepaalde redenen niet verder door het leven kunt of wilt met de naam die je draagt? Dan kun je je voornaam of achternaam op een later moment in jouw leven wijzigen. De Nederlandse wet biedt hiertoe (beperkte) mogelijkheden.

Het kan ook voorkomen dat bij de geboorteaangifte je naam verkeerd is opgenomen in de burgerlijke stand. Ook dan is een wijziging mogelijk.