Mogen ondernemers door inkomensterugval vanwege het coronavirus stoppen met het betalen van alimentatie?
Het coronavirus houdt intussen heel de wereld in zijn greep. Ook voor veel ondernemers is het een zware tijd. De zzp’ers en de kleine ondernemers worden hard getroffen. Zij komen waarschijnlijk op korte termijn in financiële problemen en krijgen te maken met een inkomensterugval. Stel dat u te maken krijgt met een dergelijke inkomensterugval, mag u dan stoppen met het betalen van de kinderalimentatie en/of partneralimentatie of is het bijvoorbeeld toegestaan tijdelijk een lager bedrag te betalen?
Overleg altijd eerst met uw ex-partner over de alimentatie
Ons advies is om altijd eerst in overleg te treden met uw ex-partner en niet zomaar te stoppen met betalen. U kunt samen afspraken maken over bijvoorbeeld
- het opschorten van de alimentatieverplichting;
- een betalingsregeling voor de achterstallige alimentatie en
- een tijdelijke of definitieve verlaging van de alimentatie, of
- een tijdelijke of definitieve nihilstelling van de alimentatie.
Als u het samen eens wordt over een oplossing, dan kunt u deze afspraken schriftelijk vastleggen.
Mocht overleg niet leiden tot een gewenste oplossing, dan kunt u een verzoek (laten) indienen bij de rechtbank voor een verlaging/nihilstelling van de alimentatie. In die procedure kunt u aangeven dat u te maken heeft met een inkomensterugval vanwege het coronavirus en dat uw financiële omstandigheden hierdoor dusdanig zijn verslechterd dat een verlaging/nihilstelling van de alimentatie noodzakelijk is.
Inhoudelijke beoordeling nihilstelling alimentatie door de rechtbank
Onder welke voorwaarden oordeelt de rechtbank dat de alimentatie gewijzigd of op nihil gesteld moet worden? In deze procedure komt een aantal onderwerpen aan bod. Uiteraard staat uw inkomen centraal. Niet alleen het inkomen dat u effectief verwerft, maar ook het inkomen dat u als ondernemer redelijkerwijs had kunnen verwerven danwel geacht kan worden te verwerven. Aan de hand van de criteria in onderstaand stappenplan wordt beoordeeld of de alimentatie gewijzigd of op nihil gesteld kan worden.
Stap 1: is het inkomensverlies verwijtbaar?
Allereerst wordt beoordeeld of het inkomensverlies verwijtbaar is. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als u zelf uw onderneming laat ‘versloffen’, nalatig bent in de samenwerking met opdrachtgevers of vrijwillig stopt met uw onderneming. De verwachting is dat de rechtbank gezien de huidige corona-uitbraak zal oordelen dat het inkomensverlies niet aan u te wijten is. Als bijvoorbeeld uw opdrachten uitblijven vanwege het coronavirus en er daarom sprake is van een inkomensdaling, zal de rechtbank oordelen dat het inkomensverlies niet verwijtbaar is.
Stap 2: is het inkomensverlies voor herstel vatbaar?
Vervolgens dient beoordeeld te worden of het inkomen voor herstel vatbaar is binnen afzienbare termijn.
- Is uw inkomen niet op korte termijn voor herstel vatbaar, dan houdt de rechtbank rekening met uw lagere inkomen en wijzigt de alimentatie.
- Is uw inkomen wél op korte termijn voor herstel vatbaar, dan houdt de rechtbank geen rekening met uw lagere inkomen en wijzigt de alimentatie niet. De rechtbank kent u in dat geval een fictief inkomen toe. Daarvoor geldt een uitzondering, namelijk als u door het betalen van de alimentatie onder 90% van de bijstandsnorm komt. Dit wordt uitgelegd onder stap 3: het vangnet.
Hoe wordt dan beoordeeld of het inkomen voor herstel vatbaar is? De huidige coronacrisis is voor iedereen een onbekende en onzekere periode. Het is niet bekend hoe lang het coronavirus zal aanhouden, welke impact het heeft op de economie en binnen welke periode u als ondernemer weer op hetzelfde inkomensniveau kan komen. Dit is ook afhankelijk van de branche waarin u opereert en wat bijvoorbeeld de grootte van uw onderneming is. Als uw onderneming in zwaar weer verkeert, is het überhaupt de vraag of u ooit weer op hetzelfde inkomensniveau zal komen. Kortom, de vraag of uw inkomen binnen korte termijn voor herstel vatbaar is, is een vraag van casuïstische aard en afhankelijk van veel (onzekere) factoren.
Tot slot, zoals al eerder aangekondigd, er geldt één uitzondering.
Stap 3: het vangnet
Stel dat uw inkomensverlies wel te verwijten is en/of dat de rechtbank van oordeel is dat uw inkomen voor herstel vatbaar is, dan rekent de rechtbank met een fictief inkomen. Dit kan zeer nadelig voor u uitpakken. Het inkomen waar de rechtbank mee rekent wordt namelijk niet feitelijk verdiend door u, wat tot gevolg kan hebben dat u bijvoorbeeld niet meer kan voorzien in uw eerste levensbehoeften omdat u alimentatie moet betalen. Als dat het geval is, kunt u een beroep doen op de redelijkheidstoets. Het rekenen met een fictief inkomen mag namelijk niet tot gevolg hebben dat u bij voldoening aan uw onderhoudsverplichting niet meer over voldoende middelen beschikt om in de noodzakelijke kosten van uw bestaan te voorzien.
Als u een geslaagd beroep wilt doen op de redelijkheidstoets, dan moet u aantonen dat uw inkomen beneden de 90% van de toepasselijke bijstandsnorm zakt nadat u de alimentatie heeft betaald. Mocht u na voldoening van de alimentatie onder de 90% van de bijstandsnorm zakken, dan zal de rechter alsnog overgaan tot het wijzigen van de alimentatie.
Vragen over het betalen van alimentatie ?
Betaalt u kinderalimentatie en of partneralimentatie en voorziet u dat u straks niet meer aan uw alimentatieverplichting kunt voldoen door een inkomensterugval veroorzaakt door het coronavirus? Wilt u ons advies over uw situatie? Neem contact op met mij of een van de andere familierechtspecialisten van RWV Advocaten. Of leg uw vraag voor aan de specialisten van de Coronavirus Helpdesk. Wij adviseren u graag.