Overeenkomsten

Wanneer je hulp nodig hebt bij inkoop of verkoop van producten kun je ervoor kiezen om een agent in te schakelen die het werk namens en in opdracht van jou verricht. Een agent bemiddelt voor je als handelsvertegenwoordiger bij de totstandkoming van de door jouw gewenste overeenkomsten. 

Het is belangrijk om de rechten en plichten van de opdrachtgever en de agent goed te regelen in de agentuurovereenkomst.

Het opstellen van een agentuurovereenkomst is wettelijk niet verplicht. Maar wij raden je wel aan om deze schriftelijk vast te stellen, zodat je eventuele problemen over de beloning, beëindiging van het contract, de goodwill-vergoeding, aansprakelijkheid en het concurrentiebeding kunt voorkomen.

Als je een agentuurovereenkomst schriftelijk wilt vaststellen, moet de overeenkomst aan bepaalde wettelijke vereisten voldoen, wil deze geldig zijn. Naast de wettelijke vereisten is het raadzaam om de eventuele aansprakelijkheid van de agent in de agentuurovereenkomst vast te stellen. Daarnaast is het mogelijk om een concurrentiebeding in de agentuurovereenkomst op te nemen. Hiermee wordt de agent verboden om (maximaal twee jaar) na het einde van de overeenkomst de opdrachtgever concurrentie aan te doen. 

Bij een agentuurovereenkomst is het erg belangrijk dat deze overeenkomst geen vergaande instructie- en controlebevoegdheden aan de opdrachtgever verleent. Anders krijgt de agentuurovereenkomst het karakter van een arbeidsovereenkomst waardoor je te maken krijgt met arbeidsrechtelijke gevolgen. Er kan sprake zijn van een arbeidsverhouding wanneer de agentuurovereenkomst te gedetailleerd is, waaruit bijvoorbeeld een gezagsverhouding tussen agent en opdrachtgever blijkt. Dit kan gemakkelijk worden voorkomen door het opstellen van een correcte agentuurovereenkomst.

Distributieovereenkomst

Als je jouw producten niet zelf op de markt wil brengen, maar dit graag over wil laten aan anderen, dan kun je kiezen voor een distributie- of een agentuurovereenkomst waarbij de distributeur of de agent als een tussenpersoon optreedt.

De distributeur verkoopt, in tegenstelling tot de agent, jouw producten in een bepaald gebied voor eigen rekening en risico. Vaak gebeurt dit op basis van een zekere mate van exclusiviteit. De distributeur kan veelal zelf de verkoopprijs bepalen. 

Agentuurovereenkomsten geven de agent de bevoegdheid om namens de leverancier overeenkomsten met derden te sluiten. Wanneer je een agentuurovereenkomst aangaat, is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken over wat de agent precies voor en namens de leverancier gaat doen. In tegenstelling tot de distributeur heeft de agent geen inkooprisico omdat hij namens de leverancier verkoopt. De leverancier heeft daarmee veel meer invloed en zeggenschap over het handelen van de agent, waardoor de agent veelal afhankelijker is van de leverancier dan de distributeur.

Een distributieovereenkomst of een agentuurovereenkomst?

De regels voor de agentuurovereenkomst zijn in tegenstelling tot de distributieovereenkomst wettelijk geregeld. Dit komt door de sterkere afhankelijkheidspositie van de agent. Ook zijn de regels over de beëindiging van de overeenkomsten anders. Daarom is het zeer belangrijk om te weten of je te maken hebt met een distributieovereenkomst of met een agentuurovereenkomst. Wat boven de overeenkomst staat is daarbij niet bepalend. In de praktijk kan blijken dat een overeenkomst die als distributieovereenkomst is aangeduid een agentuurovereenkomst blijkt te zijn. 

Duurovereenkomsten, overeenkomsten voor een langere periode

Duurovereenkomsten bestaan er in allerlei varianten. Onder een duurovereenkomst wordt kort gezegd verstaan: een afspraak waarbij partijen zich tot een voortdurende prestatie hebben verbonden over een langere periode. Voorbeelden hiervan zijn service- en distributieovereenkomsten. In de wet zijn nauwelijks afzonderlijke regels opgenomen voor duurovereenkomsten. Die regels zijn voornamelijk in de rechtspraak ontwikkeld. Van een duurovereenkomst kan ook sprake zijn als partijen in de loop der jaren een bestendige handelsrelatie hebben laten ontstaan zonder dat daar iets over is vastgelegd.

Beëindiging van duurovereenkomsten

Veel geschillen over duurovereenkomsten gaan over de beëindiging daarvan. Een bedrijf heeft bijvoorbeeld net geïnvesteerd in nieuwe productiemiddelen en de overeenkomst wordt opgezegd. Mag dat? Bij deze vraag is van belang om na te gaan of er sprake is van een  duurovereenkomst voor bepaalde of voor onbepaalde tijd. In principe kunnen duurovereenkomsten voor bepaalde tijd niet tussentijds worden beëindigd. Deze duurovereenkomsten eindigen van rechtswege aan het einde van de looptijd van de overeenkomst. Daarentegen kunnen duurovereenkomsten voor onbepaalde tijd normaal gesproken wel worden opgezegd. Wel moet dan soms een opzegtermijn in acht worden genomen en/of schadevergoeding worden betaald.

Opzegtermijn opnemen in overeenkomst

Onduidelijkheden en verrassingen kunnen worden voorkomen door voorafgaand aan het sluiten van een duurovereenkomst een opzegtermijn in de overeenkomst op te nemen en andere belangrijke onderwerpen duidelijk in de duurovereenkomst vast te leggen.