Werknemers worden met behulp van schijnconstructies veelvuldig onderbetaald. Dit leidt tot oneerlijke concurrentie. Om dit tegen te gaan zijn maatregelen genomen met de Wet aanpak schijnconstructies (WAS). De WAS – die inmiddels bijna volledig in werking is getreden – heeft grote gevolgen voor u wanneer u personeel inleent. Welke maatregelen hebben de grootste gevolgen?

Ketenaansprakelijkheid voor volledige loon

De maatregel met het grootste gevolg is de ketenaansprakelijkheid voor het volledige loon. Heeft u mensen aan het werk ter uitvoering van een overeenkomst van opdracht of van aanneming van werk? Dan bent u als opdrachtgever naast de werkgever hoofdelijk aansprakelijk voor betaling van het volledige loon aan de werknemer. U kunt de door u betaalde bedragen terugvorderen van uw contractspartij, oftewel de werkgever, maar dan zal die wel verhaal moeten bieden. Deze aansprakelijkheid geldt ook voor het loon van een ingeleende arbeidskracht; u kunt als de inlener (de opdrachtgever) door de uitzendkracht worden aangesproken voor betaling van zijn volledige loon.

Deze regels gelden niet voor particuliere opdrachtgevers.

Uitzondering op de ketenaansprakelijkheid

U kunt als inlener of opdrachtgever niet worden aangesproken als de onderbetaling niet aan u te verwijten valt. Niet-verwijtbaarheid bereikt u door vooraf preventieve maatregelen te nemen en achteraf adequaat op te treden. Preventieve maatregelen zijn:

  • maak gebruik van een gecertificeerd uitzendbureau;
  • spreek af dat wet- en regelgeving en geldende arbeidsvoorwaarden worden nageleefd. Maak dan ook de afspraak dat die plicht ook geldt voor derden die door de opdrachtnemer of onderaannemer worden ingezet (kettingbeding).

Geeft een ingeleende arbeidskracht een signaal af over een duidelijke misstand van onderbetaling, onderneem dan direct actie richting uw contractspartij.

Als u zowel vooraf als achteraf voldoende inzet heeft getoond om onderbetaling te voorkomen en op te lossen, is geen sprake van verwijtbaarheid. De rechter zal daarbij de specifieke omstandigheden van het geval in aanmerking nemen zoals de omvang van uw bedrijf, de positie van uw bedrijf in de keten en de omvang van de opdracht.

Duidelijk is dat de WAS het belangrijker maakt contractpartners zorgvuldig te kiezen!

Openbaarmaking inspectiegegevens

Een andere belangrijke maatregel is dat de gegevens van bedrijven die gecontroleerd zijn op het naleven van de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag, de Arbeidstijdenwet en/of de Arbeidsomstandighedenwet gepubliceerd kunnen worden. Dit zorgt bij niet naleving uiteraard voor een slechte reputatie.

Het giraal uitbetalen van minimumloon

Het minimumloon moet volledig giraal betaald worden. Contante uitbetaling van het minimumloon is dus niet meer mogelijk. Ook dienen de loonstroken transparanter te zijn dan voorheen. Uit de loonstrook moet blijken uit welke bedragen het loon is samengesteld. Eventuele onkostenvergoedingen en de vakantiebijslag moeten apart op de loonstrook worden aangegeven.

Verbod op verrekenen met minimumloon

Tot slot nog een maatregel die zoals het er nu naar uit ziet per 1 juli 2016 in werking treedt: het verrekenen van bedragen met het minimumloon zal niet meer zijn toegestaan. De enige uitzondering daarop wordt de verrekening van een eerder betaald voorschot, mits dit vooraf schriftelijk met de werknemer is afgesproken. Waar nu bijvoorbeeld nog kosten voor huisvesting of een zorgverzekering en boetes kunnen worden ingehouden op het salaris, is dat straks niet meer mogelijk beneden de grens van het minimumloon.