In een eerder artikel schreef ik dat naar verwachting het thuiswerken blijvend zal zijn. Of in ieder geval een combinatie van thuis en op kantoor of locatie werken. Op 31 maart jl. heeft de Sociaal-Economische Raad (SER) op verzoek van het kabinet een ruim 100 pagina’s tellend advies uitgebracht over hybride werken (plaats- en tijdonafhankelijk werken). Met dit advies brengt de SER de ontwikkelingen, gevolgen, kansen en risico’s van hybride werken in kaart en doet een aantal aanbevelingen aan het kabinet. In dit artikel ga ik in op een aantal punten uit dit advies die voor jou als werkgever interessant zijn.

Aanpassing Wetsvoorstel Werken waar je wilt

De SER heeft in zijn advies een aantal uitgangspunten geformuleerd. Een van die uitgangspunten is een goede balans tussen zeggenschap en maatwerk. Dit betekent dat er voldoende zeggenschap zou moeten zijn aan de kant van de werknemer en voldoende mogelijkheden tot maatwerk voor de werkgever.

Voor wat betreft de zeggenschap over hybride werken, is het vaak de werkgever die bepaalt waar en wanneer er wordt gewerkt. Wel kan de werknemer op basis van de Wet flexibel werken een verzoek doen tot aanpassing van de arbeidsduur, werktijd en/of arbeidsplaats.

Zo’n verzoek tot aanpassing van de arbeidsduur of werktijd mag je als werkgever alleen afwijzen als er sprake is van een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang. Dit geldt niet als het gaat om een wijziging van de arbeidsplaats. In dat geval is alleen overleg met de werknemer vereist en kan je als werkgever het verzoek, na het serieus te hebben overwogen, toe- of afwijzen.

In het kader van meer zeggenschap over hybride werken is er door D66 en GroenLinks in januari 2021 al een initiatiefwetsvoorstel, Wet Werken waar je wilt, ingediend bij de Tweede Kamer. Dit wetsvoorstel zou een wijziging van de Wet flexibel werken met zich meebrengen. Met deze wijziging zou een verzoek tot aanpassing van de werkplek (thuiswerken) alleen nog maar kunnen worden afgewezen wanneer sprake is van een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang.

Volgens de SER is dit te beperkend en stelt voor het wetsvoorstel te volgen, mits een verzoek van de werknemer tot wijziging van de arbeidsplaats wordt beoordeeld op basis van de redelijkheid en billijkheid in plaats van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.

Het criterium van de redelijkheid en billijkheid zorgt er volgens de SER voor dat de belangen van de werknemer en werkgever op een evenredige wijze tegen elkaar worden afgewogen. Dit draagt bij aan een versterking van de zeggenschap van de werknemer. Maar biedt tegelijkertijd ook ruimte tot maatwerk voor de werkgever omdat er rekening kan worden gehouden met de omstandigheden van het geval.

NB: In overeenstemming met de OR of bij cao kan nu al worden afgeweken van de Wet flexibel werken als het gaat om aanpassing van de arbeidsplaats.

Thuiswerkregeling is een must

Verder wordt het belang van collectieve afspraken in het advies van de SER benadrukt en is het advies om in overleg het hybride werken vorm te geven. Ook dit zou bijdragen aan een goede balans tussen enerzijds zeggenschap en anderzijds maatwerk.

Eerder schreef ik al over het belang van duidelijk afspraken over het thuiswerken en het schriftelijk vastleggen daarvan in een thuiswerkregeling. Dit belang wordt door de SER onderkend.

Heb je nog geen afspraken gemaakt over het thuiswerken of deze afspraken nog niet schriftelijk vastgelegd? Dan wordt het tijd om dit te doen. Wij kunnen jou daarbij helpen.

Hybride werken als onderdeel van het arbobeleid

Ook staat de SER stil bij de gezondheid en veiligheid van de werknemers bij hybride werken en acht het van belang dat het hybride werken wordt geïntegreerd in het arbobeleid, bijvoorbeeld door het opnemen van hybride werken in de RI&E en te zorgen voor digitale bereikbaarheid van de vertrouwenspersoon.

Omdat door het thuiswerken grenzen tussen werk en privé kunnen vervagen is het aan te bevelen om duidelijke afspraken te maken over de onbereikbaarheid van de werknemer buiten werktijd en dit ook in het arbobeleid op te nemen. Afspraken over onbereikbaarheid kan je ook opnemen in de thuiswerkregeling.

Thuiswerkvergoeding te laag

Tot slot dan nog de thuiswerkvergoeding. De thuiswerkvergoeding is in 2021 door het NIBUD vastgesteld op € 2,- per dag. De kosten van werknemers staan echter niet meer in verhouding tot deze vergoeding vanwege de inflatie en de stijgende energieprijzen.

Het kabinet heeft echter aangegeven dit bedrag niet voor 2023 te indexeren. De SER is het hier niet mee eens en wil dat wordt onderzocht of de thuiswerkvergoeding van € 2,- per dag nog wel in verhouding staat tot de daadwerkelijk gemaakte kosten en dat een tussentijdse aanpassing indien nodig mogelijk wordt gemaakt.

En nu?

Of de regering het advies van SER op de hiervoor genoemde punten gaat overnemen is nog afwachten.

Hulp nodig bij het opstellen van een thuiswerkregeling?

Heb je nog vragen of hulp nodig bij het opstellen van een thuiswerkregeling? Neem dan gerust contact op met mij of een van de andere arbeidsrechtadvocaten. Wij helpen je graag verder.

Of bekijk onze webinars over thuiswerken